Overdruk in radiateur

pegaso-rider

MF veteraan
6 aug 2011
1.051
12
Fryslân
Deze week was ik bij m'n automonteur en deze vertelde dat een lekkende radiateur vaak veroorzaakt wordt door de dop. De dop zorgde ervoor dat de verhoogde druk in de radiateur niet weg kon. Daarom ontstaan er op zwakke plekken in een radiateur lekkage.

Vanochtend bij m'm motormonteur herhaalde ik datzelfde verhaal. Deze sodeflikkerde haast van z'n stoel en vertelde dat het pertinente onzin was. Helaas is die communicatief iets minder ontwikkeld en gaf geen uitleg. Nu probeer ik er natuurlijk achter te komen wie gelijk heeft. Daarom de volgende vragen:

a) neemt de druk in een radiateur zomer's meer toe dan 's winters?

b) als de druk te hoog wordt; hoe wordt de druk afgevoerd?
 
A: De druk wordt niet ineens hoger. Bij een X temperatuur is er een Y aan overdruk. Je zal wel sneller hogere temperaturen draaien inderdaad. Maar daarnaast blijft de dop gewoon dezelfde overdruk aanhouden waarbij hij doorlaat naar het expansiereservoir, dus in de praktijk is er geen verschil.

B: Door de radiateurdop. En die laat een bepaalde overdruk toe voordat ie afblaast, staat op de dop. Als je de dop vervangt door eentje met een hogere waarde duurt het langer voor ie doorlaat naar het expansiereservoir, maar daarmee loop je dus inderdaad het risico dat je pakkingen eruit blaast of op een zwakke plek lekkage krijgt. Dus in de kern klopt het verhaal van die automonteur wel.
 
Een koelsysteem van een auto is door de regel anders dan van een motor. Bij een auto is het meestal een systeem met expansievat en bij een motor met overlooptankje. Bij beide komen de andere systemen overigs ook voor maar niet veel.
 
Deze week was ik bij m'n automonteur en deze vertelde dat een lekkende radiateur vaak veroorzaakt wordt door de dop. De dop zorgde ervoor dat de verhoogde druk in de radiateur niet weg kon. Daarom ontstaan er op zwakke plekken in een radiateur lekkage.

Vanochtend bij m'm motormonteur herhaalde ik datzelfde verhaal. Deze sodeflikkerde haast van z'n stoel en vertelde dat het pertinente onzin was. Helaas is die communicatief iets minder ontwikkeld en gaf geen uitleg. Nu probeer ik er natuurlijk achter te komen wie gelijk heeft. Daarom de volgende vragen:

a) neemt de druk in een radiateur zomer's meer toe dan 's winters?

b) als de druk te hoog wordt; hoe wordt de druk afgevoerd?
Daarom moeten automonteurs aan auto's werken, niet aan motorfietsen.

En vv.
 
Deze week was ik bij m'n automonteur en deze vertelde dat een lekkende radiateur vaak veroorzaakt wordt door de dop. De dop zorgde ervoor dat de verhoogde druk in de radiateur niet weg kon. Daarom ontstaan er op zwakke plekken in een radiateur lekkage.

Vanochtend bij m'm motormonteur herhaalde ik datzelfde verhaal. Deze sodeflikkerde haast van z'n stoel en vertelde dat het pertinente onzin was. Helaas is die communicatief iets minder ontwikkeld en gaf geen uitleg. Nu probeer ik er natuurlijk achter te komen wie gelijk heeft. Daarom de volgende vragen:

a) neemt de druk in een radiateur zomer's meer toe dan 's winters?

b) als de druk te hoog wordt; hoe wordt de druk afgevoerd?

Dat komt niet Door de dop die geen druk af laat maar Door een gebrek aan koeling en dus over verhitting. Dan spreken we wel over een systeem met expansie vat.
het overdruk ventiel in een expansie vat opent pas op het moment dat een druk ruimschoots hoger als de bedrijfsdruk ontstaan is. Vaak rond de 1.4 bar.

Zolang de koelvin de temperatuur onder controle houdt loopt de druk ook niet verder op als normaal.


@ rambabbel: veel Japanse en Amerikaanse auto's hebben koelsystemen met drukdop en overloop vaatje.
 
Daarom moeten automonteurs aan auto's werken, niet aan motorfietsen.

En vv.

Datzelfde zei mijn motormonteur ook. Wellicht dezelfde beroepsopleiding gevolgd? :)


Een koelsysteem van een auto is door de regel anders dan van een motor. Bij een auto is het meestal een systeem met expansievat en bij een motor met overlooptankje. Bij beide komen de andere systemen overigs ook voor maar niet veel.

De werking van een expansievat begrijp ik uit voorgaande reacties maar over de werking van een overlooptank tast ik toch nog in het duister. Wat ik nog wel van de motormonteur begreep was, dat als de motor afkoelt dan haalt deze een eventueel tekort aan vloeistof uit de overlooptank.

Ontstaat er in een koelsysteem (gebaseerd op een overlooptank) dan een vorm van vacuüm (aanzuigend) of overdruk (afvoerend)?
 
Laatst bewerkt:
Ontstaat er in een koelsysteem (gebaseerd op een overlooptank) dan een vorm van vacuüm (aanzuigend) of overdruk (afvoerend)?

ja, anders werkt het systeem niet.

alles wat opwarmt neemt toe in volume, ook je koelvloeistof dus. daardoor stijgt de druk met als fijn neveneffect dat ook het kookpunt hoger komt te liggen. dit kunnen we echter niet eindeloos laten oplopen, dus moet het teveel aan druk weg, ergo de radiatordop opent bij een bepaalde druk waardoor er een beetje water weggedrukt wordt en zo de maximaal toegelaten druk gehandhaafd blijft.

bij afkoelen wordt het volume weer kleiner en zou er uiteindelijk onderdruk ontstaan in het koelsysteem, maar doordat de radiatordop hier ook weer op reageert en opent, zal de atmosferische druk water uit de overlooptank terug in het koelsysteem duwen.
 
het overdruk ventiel in een expansie vat opent pas op het moment dat een druk ruimschoots hoger als de bedrijfsdruk ontstaan is. Vaak rond de 1.4 bar.

'Ruimschoots hoger dan de bedrijfsdruk'? Een koelsysteem van een motorfiets heeft een drukdop die vaak doorlaat bij 1.1-1.4bar overdruk. Dus 2.1-2.4bar atmosfeer, en dus niet 1.1-1.4bar atmosfeer. En daar zit ie constant op, getuige de vloeistofverplaatsing naar het expansievaatje tijdens de opwarmfase. Dat is ook normaal want pas vanaf 1 bar overdruk krijg je een kookpunt waar je wat aan hebt (lees: >115°C). De antivries is niet verantwoordelijk voor de stijging van het kookpunt.
 
Laatst bewerkt:
Een koelsysteem van een auto is door de regel anders dan van een motor. Bij een auto is het meestal een systeem met expansievat en bij een motor met overlooptankje. Bij beide komen de andere systemen overigs ook voor maar niet veel.


Expansie vat of overloop tank, de functie is exact gelijk. Koelvloeistof zet uit bij opwarming, bij een bepaalde druk laat de radiateurdop het teveel door naar een overloop/expansievat. Dit gebeurt via een slang. Bij afkoeling krimpt de koelvloeistof weer en wordt wordt deze teruggezogen in de radiateur.
 
Dat komt niet Door de dop die geen druk af laat maar Door een gebrek aan koeling en dus over verhitting. Dan spreken we wel over een systeem met expansie vat.
het overdruk ventiel in een expansie vat opent pas op het moment dat een druk ruimschoots hoger als de bedrijfsdruk ontstaan is. Vaak rond de 1.4 bar.

Zolang de koelvin de temperatuur onder controle houdt loopt de druk ook niet verder op als normaal.


@ rambabbel: veel Japanse en Amerikaanse auto's hebben koelsystemen met drukdop en overloop vaatje.


Mijn huidige ford ook en Opel en Audi in het verleden ook, even als Volkswagen.
 
'Ruimschoots hoger dan de bedrijfsdruk'? Een koelsysteem van een motorfiets heeft een drukdop die vaak doorlaat bij 1.1-1.4bar overdruk. Dus 2.1-2.4bar atmosfeer, en dus niet 1.1-1.4bar atmosfeer. En daar zit ie constant op, getuige de vloeistofverplaatsing naar het expansievaatje tijdens de opwarmfase. Dat is ook normaal want pas vanaf 1 bar overdruk krijg je een kookpunt waar je wat aan hebt (lees: >115°C). De antivries is niet verantwoordelijk voor de stijging van het kookpunt.

Kortom door de overdruk verhoog je het kookpunt En dat maak niets uit of het een motorfiets of een auto is
 
Expansie vat of overloop tank, de functie is exact gelijk. Koelvloeistof zet uit bij opwarming, bij een bepaalde druk laat de radiateurdop het teveel door naar een overloop/expansievat. Dit gebeurt via een slang. Bij afkoeling krimpt de koelvloeistof weer en wordt wordt deze teruggezogen in de radiateur.

Een expansievat staat toch in directe verbinding met de radiator ?
Daarom is er toch ook nog een overloopvat na het expansievat nodig , twee verschillende functies lijkt me. Of zie ik het nu verkeerd.
 
Datzelfde zei mijn motormonteur ook. Wellicht dezelfde beroepsopleiding gevolgd? :)
Dat weet ik niet. Ik heb een opleiding gedaan puur gericht op motorfietsen.
er zijn best veel dingen hetzelfde, als het gaat om basistechniek, bij auto's en motorfietsen.
Bij het er aan werken (diagnose, oplossingen, reparaties) komen de verschillen naar boven.

Ik heb een aantal vrienden die auto-monteur zijn. Die doen beperkte dingen zelf aan hun motor, maar echt beperkt. En dat geldt ook voor mij en mijn auto.
De werking van een expansievat begrijp ik uit voorgaande reacties maar over de werking van een overlooptank tast ik toch nog in het duister. Wat ik nog wel van de motormonteur begreep was, dat als de motor afkoelt dan haalt deze een eventueel tekort aan vloeistof uit de overlooptank.

Ontstaat er in een koelsysteem (gebaseerd op een overlooptank) dan een vorm van vacuüm (aanzuigend) of overdruk (afvoerend)?
 
Expansie vat of overloop tank, de functie is exact gelijk. Koelvloeistof zet uit bij opwarming, bij een bepaalde druk laat de radiateurdop het teveel door naar een overloop/expansievat. Dit gebeurt via een slang. Bij afkoeling krimpt de koelvloeistof weer en wordt wordt deze teruggezogen in de radiateur.

overlooptank zit achter de druk-regelaar, expansievat zit gewoon mee in het koelsysteem en dus voor de drukregelaar.
 
Een traditionele radiateur dop heeft twee functies/klepjes, de ene is de grote rubber omklede dop met zware veer, deze opent bij een overdruk die op de dop vermeld staat ( als druk of als temperatuur), in deze dop zit een klein klein klepje met een heel licht veertje( je kunt hem met een klein schrdraaiertje (voorzichtig) een stukje optillen, dit kleine klepje functioneerd als een ( nagenoeg) drukloos terugslag klepje(tsk) een eenrichtingsklep.
Als de druk in het koelsysteem stijgt door opwarming opent bij de aangegeven druk/temperatuur de grote klep en dumpt de vloeistof in het overloop tankje waar een slangetje inzit die onder het vloeistof niveau uitkomt, het tankje is vrij belucht naar de buitenwereld.
Zo'n systeem is dus feitelijk vrij belucht en dus kan/zal er uitdamping van de koelvloeistof plaats vinden, je verliest langzaam niveau.(probleem 1)

Als de motor weer afkoelt en krimpt "zuigt" het systeem via het kleine klepje de vloeistof weer terug het systeem in.
De grote klep is redelijk betrouwbaar want er zit een zware veer op, het kleine klepje heeft echter een heel licht veertje want anders zou de onderdruk bij krimpen/afkoelen lucht aan kunnen zuigen via de pomp keerring die alleen van binnen naar buiten betrouwbaar dicht is(dus bij overdruk in het systeem).
Het kleine klepje is door het hele lichte veertje onbetrouwbaar, een beetje drab,roest of een vuiltje en het klepje blijft permanent open staan.
Op zich is dat geen probleem want dan kan het koelsysteem vrij ademen/spoelen maar als de pomp keerring wat versleten raakt en niet meer op overdruk staat word de keerring onbetrouwbaar en gaat deze lekken,( probleem2).
Een hevig lekkende pomp,slang,kop kun je dus als nood fixen door het kleine klepje in de dop er uit te slopen, het systeem staat permanent niet meer onder druk en de lekkage zal minder worden en wellicht kun je zo al hinkend thuiskomen.

In de jaren 80-90 werd de trend om motoren steeds armer te laten lopen waardoor als bijgevolg de koelwater temperatuur steeds verder omhoog moest, of andersom geredeneerd: een hetere motor kun je armer laten draaien en dus zuiniger.
De normale werk temperatuur( de opening temp van de termostaat klep) kwam daardoor gevaarlijk dicht bij het kookpunt en dus probeerde men de druk in het systeem te verhogen om de kook temperatuur omhoog te brengen, daardoor kwam er nu in ene kvs van bijna 100 graden in het overloop tankje waardoor verdamping veel sneller ging en mogelijk zelfs aan de kook ging in het tankje.(probleem 3)

Dus werd het druk-buffer vat bedacht als oplossing, het systeem staat vrij in verbinding met het druk vat dat nu geheel onder druk komt te staan, het druk buffervat heeft boven het vloeistof niveau een afblaas ventiel ( meestal in de vuldop) welke uitsluitend open gaat in een kook situatie, het hele systeem is nu compleet gesloten zoals een cv installatie en kan op iedere willekeurige druk draaien en heeft geen last meer van slecht werkende klepjes en uitdamping.
De luchtbel boven het kvs niveau functioneert dus nu als druk-buffer waardoor de druk niet te hoog kan oplopen en er kvs word gedumpt.
Ik weet dat er in de jaren 90 autos waren die een "normale" bedrijf temperatuur hebben van rond de 105 graden en wel hoger, tegenwoordig is dacht ik het verstand weer terug gekomen en is de trend weer lagere kvs temperaturen omdat die hitte meer nox uitstoot veroorzaakt en uiteraard ook betrouwbaarheid en de levensduur van de motor aantast, bovendien word het specifieke vermogen lager en dat is tegen het downsize principe wat langzamerhand de overhand begint te krijgen op weg naar nog zuiniger en schoner.
Verder nadeel is dat als je van een motor met boven de 100 graden kvs temperatuur je de dop van een verder prima lopende motor open draait of een slang barst de kvs in ene overgaat in stoom en je word levend gekookt :X

Dat is wat ik er van weet, wellicht ondertussen wat gedateert , ik heb geen idee hoe het in een super moderne downsized variable turbo 1,1 liter met 250 pk zit :')
 
Laatst bewerkt:
Dat weet ik, ik zei namelijk al dat het andere systeem ook voorkwam :?

Klopt maar omdat je aangaf dat het niet veel voorkomt. Dat valt dus best mee..
het overdruk ventiel in een expansie vat opent pas op het moment dat een druk ruimschoots hoger als de bedrijfsdruk ontstaan is. Vaak rond de 1.4 bar.

'Ruimschoots hoger dan de bedrijfsdruk'? Een koelsysteem van een motorfiets heeft een drukdop die vaak doorlaat bij 1.1-1.4bar overdruk. Dus 2.1-2.4bar atmosfeer, en dus niet 1.1-1.4bar atmosfeer. En daar zit ie constant op, getuige de vloeistofverplaatsing naar het expansievaatje tijdens de opwarmfase. Dat is ook normaal want pas vanaf 1 bar overdruk krijg je een kookpunt waar je wat aan hebt (lees: >115°C). De antivries is niet verantwoordelijk voor de stijging van het kookpunt.

Ja de bedrijfstemperatuur bij auto's ligt vaak nog onder de 100 graden. Druk is dan +- 0.9 bar. Een 50% verhoging van de druk noem ik dan ruimschoots hoger. Indien het koelsysteem goed functioneert kon je dan praktisch niet boven de 1 bar uit. Raakt de motor over verhit loopt deze druk hoger op en krijg je dus het verhaal van monteur -> TS.

De systemen met expansie vat die boven de 100 graden bedrijf temperatuur draaien, zijn in de praktijk niet altijd zo voordelig in de portemonnee. We hebben genoeg over verhitte motoren gehad(kromme kop, vast gekoekte zuigerveren) die Door een lekje in het koelsysteem zijn gaan koken.
 
Terug
Bovenaan Onderaan