dynamo en spanningsregelaar, wanneer belast je deze zwaar?

kompas

Held der groene draden
9 okt 2007
344
163
Ik rij nu al een tijdje tevreden met mijn Honda cbf1000 uit 2006. En ik mag ook graag het een en ander lezen op het internet over deze motor (en ook andere motoren). Nu wordt er bij deze motor vaak gesproken over een dynamo die de geest geeft en (bij honda in het algemeen) de spanningsregelaar. Ik weet dat bij de vorige eigenaar al een keer de dynamo is vervangen. Wat ik ervan begrijp is dat de dynamo doorbrand en dat de spanningsregelaar vaak te heet wordt. Mijn vraag is nu, in welke situaties wordt een dynamo te heet (veel toeren, weinig toeren, heet weer, of andere situaties). En hoe kan ik een dynamo ontzien. Ik heb verder geen extras aangesloten dus rij helemaal standaard.
Het zelfde ook voor de spannings regelaar. Wanneer krijgt deze het zwaar te verduren?
Ik begrijp dat een spanningsregelaar koeling nodig heeft, dus rijwind zal ie kunnen waarderen (files dus minder). Maar zijn er ook andere dingen die je kan doen om een regelaar te ontzien.

Heeft iemand hier een idee over?
 
Onderstaand verhaal geldt voor een dynamo met permanente magneten.

Bij normale toerentallen (boven de 3000 t/min) levert de dynamo altijd het maximum vermogen. Na de gelijkrichter/spanningsregelaar splits dat opgewekte vermogen zich in een deel dat verbruikt wordt door het boordsysteem (ontsteking, verlichting ed) en de rest wordt "afgefakkeld" naar massa door kortsluiting van de spoelen naar massa door de thyristoren in de spanningsregelaar.

Wil je de regelaar ontzien dan moet je zoveel mogelijk verbruikers aanzetten. Bij te weinig aangesloten verbruikers zullen de thyristoren in de SR het te warm krijgen en ook de spoelen van de dynamo zullen door de "kortsluit"stromen het voor hun kiezen krijgen.
 
Laatst bewerkt:
en de dynamo houd je zo koel mogelijk door corrosie op de alle connectoren te voorkomen. als een connector gaat corroderen of los gaat zitten wordt 1 van de spoelen ontlast door de hogere weerstand en daardoor gaan de andere spoelen harder werken (verandering van de spanning van het sterpunt). en als de spoelen harder gaan werken worden ze te heet en smelt de isolatie.
 
Hoe het bij jouw motorfiets zit weet ik niet, maar mijn oudere fireblade stond erom bekent vaak problemen te krijgen door slechte contacten in de verbindingsstekker tussen dynamo en regelaar.
Vaak kun je dit al zien aan de stekker, die begint dan te verkleuren door de hitte die de overgangsweerstand veroorzaakt.

Bij wat oudere motoren raakt de klemkracht in de stekkertjes er een beetje uit, dit merk je zelf nauwelijks als je de 2 stekkers in elkaar schuift.
Ik heb toen eens met een platgeslagen spijkertje het pieletje dat het stekkertje borgt in weten te drukken waarna ik de stekkertjes uit het "huis" kon trekken en 1 voor 1 iets aan kon knijpen.
 
Onderstaand verhaal geldt voor een dynamo met permanente magneten.

Bij normale toerentallen (boven de 3000 t/min) levert de dynamo altijd het maximum vermogen. Na de gelijkrichter/spanningsregelaar splits dat opgewekte vermogen zich in een deel dat verbruikt wordt door het boordsysteem (ontsteking, verlichting ed) en de rest wordt "afgefakkeld" naar massa door kortsluiting van de spoelen naar massa door de thyristoren in de spanningsregelaar.

Wil je de regelaar ontzien dan moet je zoveel mogelijk verbruikers aanzetten. Bij te weinig aangesloten verbruikers zullen de thyristoren in de SR het te warm krijgen en ook de spoelen van de dynamo zullen door de "kortsluit"stromen het voor hun kiezen krijgen.
Ik weet niet wat ik hierbij moet denken

Dat affakkelen naar massa is in de regel van de elektronica sowieso quatsch. Het verschil tussen opgewekte spanning en boordspanning wordt vermenigvuldigd met de op dat moment lopende stroom gedissipeerd, er gaat alleen via de gebruikers stroom naar massa

Levert de dynamo 20 volt en is de boordspanning 12 volt en heb je klein licht aan dat samen met de rest van de elektronica 2 ampere trekt DISSIPEERT de spanningsregelaar 8 * 2 is 16 watt, dat wordt dus omgezet in warmte!

Trek je met alle gebruikers aan 20 ampere dissipeert die spanningsregelaar 8 * 20 is 160 watt en zal dus veel eerder de geest geven.

Een tweede ding dat je bewering quatsch is blijkt gewoon uit het feit dat je denkt dat het teveel opgewekte naar massa afvloeit en dat er dan ipv naar massa beter stroom door de gebruikers kan lopen, hetgeen de stroom in de spanningsregelaar NIET verminderd.

Gelul van een dronken aarebei dus.

Een elektronicus weet ook dat thyristoren niet dissiperen. Thyristoren schakelen en ontwikkelen dus geen warmte. In een spanningsregelaar op leeftijd zitten regeltransistoren, die dissiperen wel.\
Veelal gaan generatoren ook kapot door de constructie. De draad zit strak in de dynamo om de spoelkern gewikkeld, da's goed. Maar door uitzetten en inkrimpen zit er enige beweging in die draden, en om die draden, wikkeldraden, zit een uiterst dun laklaagje. Door het uitzetten en krimpen slijt die lak en vormt zich op enig moment een kortsluiting in de dynamospoel. Daardoor wordt dan een boel warmte ontwikkeld waardoor zo'n spoeltje doorbrandt. Anderzijds kan die laklaag ook slijten door trilling op het moment dat die niet strak genoeg gewikkeld is, met hetzelfde effect. Dan blijft je spanningsregelaar dus gewoon heel.

In latere regelaars, met name op Italiaanse fietsen worden wel thyristors gebruikt als gelijkrichter.
 
Laatst bewerkt:
en de dynamo houd je zo koel mogelijk door corrosie op de alle connectoren te voorkomen. als een connector gaat corroderen of los gaat zitten wordt 1 van de spoelen ontlast door de hogere weerstand en daardoor gaan de andere spoelen harder werken (verandering van de spanning van het sterpunt). en als de spoelen harder gaan werken worden ze te heet en smelt de isolatie.


Zeer plausibel, en door de "verplaatsing" van het sterpunt loopt de spanning op de werkende spoelen ook op wat op zich weer een gevaar voor de spanningsregelaar vormt.
Hier wil ik nog eens even dieper induiken. Het eerste dat me opviel toen ik in de motorelektronica ging duiken was dat zwevende sterpunt...
 
Laatst bewerkt:
Ik weet niet wat ik hierbij moet denken

Dat affakkelen naar massa is in de regel van de elektronica sowieso quatsch. Het verschil tussen opgewekte spanning en boordspanning wordt vermenigvuldigd met de op dat moment lopende stroom gedissipeerd, er gaat alleen via de gebruikers stroom naar massa

Levert de dynamo 20 volt en is de boordspanning 12 volt en heb je klein licht aan dat samen met de rest van de elektronica 2 ampere trekt DISSIPEERT de spanningsregelaar 8 * 2 is 16 watt, dat wordt dus omgezet in warmte!

Trek je met alle gebruikers aan 20 ampere dissipeert die spanningsregelaar 8 * 20 is 160 watt en zal dus veel eerder de geest geven.

Een tweede ding dat je bewering quatsch is blijkt gewoon uit het feit dat je denkt dat het teveel opgewekte naar massa afvloeit en dat er dan ipv naar massa beter stroom door de gebruikers kan lopen, hetgeen de stroom in de spanningsregelaar NIET verminderd.

Gelul van een dronken aarebei dus.

Een elektronicus weet ook dat thyristoren niet dissiperen. Thyristoren schakelen en ontwikkelen dus geen warmte. In een spanningsregelaar op leeftijd zitten regeltransistoren, die dissiperen wel.\
Veelal gaan generatoren ook kapot door de constructie. De draad zit strak in de dynamo om de spoelkern gewikkeld, da's goed. Maar door uitzetten en inkrimpen zit er enige beweging in die draden, en om die draden, wikkeldraden, zit een uiterst dun laklaagje. Door het uitzetten en krimpen slijt die lak en vormt zich op enig moment een kortsluiting in de dynamospoel. Daardoor wordt dan een boel warmte ontwikkeld waardoor zo'n spoeltje doorbrandt. Anderzijds kan die laklaag ook slijten door trilling op het moment dat die niet strak genoeg gewikkeld is, met hetzelfde effect. Dan blijft je spanningsregelaar dus gewoon heel.

In latere regelaars, met name op Italiaanse fietsen worden wel thyristors gebruikt als gelijkrichter.
Wat Jaap schreef klopt wel en jij weet niet hoe een spanningsregelaar op een motor werkt. Zodra de sinus een bepaalde spanning heeft bereikt zal de thyristor de betreffende spoel naar massa verbinden. Het tveel aan vermogen wordt hierdoor gedissipeert door de spoelen in de dynamo.
Wat het dissiperen van de thyristoren betreft heb je voor een grot deel gelijk. Ze dissiperen maar een klein beetje maar ook thyristoren worden vaak gekoeld en dat zou dan niet nodig zijn. de meeste warmte van de regelaar wordt veroorzaakt door de gelijkricht diodes.
 
Beste tip is stekkertje reinigen en draden regelmatig checken, zoals eerder gemeld. Voorkom je dit:
38331692616_bc3e837d4b_b.jpg

Evt stekker vervangen door goeie amp is ook een optie
seal3-komplete-waterdichte-stekkerset-3-polig.jpg

En die 3 pool stekker komt bij alle merken voor, is een universeel onding ;) Spanningsregelaar kan je evt vervangen door een ducati type, die zijn idd robuust, zoiets bv:
000000041545-1.jpg

ff stekkertjes omzetten en gaan ;)
 
Wat Jaap schreef klopt wel en jij weet niet hoe een spanningsregelaar op een motor werkt. Zodra de sinus een bepaalde spanning heeft bereikt zal de thyristor de betreffende spoel naar massa verbinden. Het tveel aan vermogen wordt hierdoor gedissipeert door de spoelen in de dynamo.
Wat het dissiperen van de thyristoren betreft heb je voor een grot deel gelijk. Ze dissiperen maar een klein beetje maar ook thyristoren worden vaak gekoeld en dat zou dan niet nodig zijn. de meeste warmte van de regelaar wordt veroorzaakt door de gelijkricht diodes.

Dit klopt al veel meer. Jij suggereert niet dat alle stroom die "over" is naar massa gaat maar zijn weg vindt in de spoelen.
De schema's die ik heb laten idd zien dat de thyristors ongeveer doen wat jij zegt.
 
Als je weinig stroom gebruikt wordt de dynamo het minst belast.

Dat is zo bij een generator met geregelde rotor. Deze kun je herkennen aan sleepringen met koolborstels. De verbinding tussen de generator en de spanningsregelaar/gelijkrichter heeft bij zo'n constructie 5 draden. Soms zit de regelaar ingebouwd in de generator waardoor je juist minder dan 3 draden naar buiten krijgt.

Een 'moderne' / sport motorfiets heeft vrijwel altijd een spanningsregelaar die werkt op het "Shunt regulator" principe. De generator heeft dan een vaste magneet en daarbij is het NIET zo dat de regelaar de laagste belasting heeft bij minimale stroomopname.

Er zijn tegenwoordig ook spanningsregelaars die werken volgens het "Series regulator" principe. Daarbij is het weer wel zo dat de belasting op de regelaar min of meer proportioneel is met de afgenomen stroom.

N.a.v. dit, en een paar andere topics denk ik dat het misschien wel een goed idee zou zijn om de how-to van Zot een keer uit te breiden met een stukje uitleg over de werking en troubleshooting van de andere constructies dan shunt regelaars.
 
De amp stekker die MonstroMorini beschrijft is niet geschikt voor de verbindingen in het laadcircuit, beter is een stekker met een hogere stroom rating.
Kijk eens bij Rick Donkers Rick Donkers Auto Electrics

Verder heeft Ducati ook slechte spanningsregelaars gebruikt. Tegenwoordig gebruiken ze Shindengen, beter daarop zoeken.
Shindengen levert aan veel motorfiets fabrikanten, en heeft naast shunt ook series regulators.
 
Dank jullie wel voor alle reacties. Ik ben niet zo heel erg thuis in de electronicawereld, maar ik vind het erg interessant om allemaal te lezen.
Bedankt.
 
Ik heb eerder wat teksten in het CBF1000 thread gezet.
Ondanks dat de bovenstaande reacties meestal goed en opbouwend zijn, gelden ze algemeen, dus voor "alle" motoren.
De CBF1000 heeft wel degelijk een probleem wat niet door Honda erkent wordt, maar men leverd wel doodleuk een vervangingsset dat ander specs heeft als origineel.

De enige (en met 145000km nog steeds) echt afdoende oplossing

Copy/paste:

Even een update wat betreft de stator van onze CBF 1000 (2007)
Na twee keer een nieuwe (originele, dus met probleem) van Honda gehad te hebben, is nu ook de derde weer gesneuveld.
eerste in 2009, tweede in 2011, derde in 2014.
Ze houden het ongeveer 35000 km uit.

Helaas, omdat de motor ouder is als 5 jaar doet Honda niets meer.
Er is inmiddels een verbeterde versie, met ook een nieuwe rotor voor het fijne bedrag van ruim 1000 euro in gegaan.
Opvallend was dat de nieuwe rotor niet van de oude te onderscheiden was.....

Contact gehad met Honda NL, eerste een "meneer" die ernstig uit de hoogte deed, en mij uitlachte (motor is 7 jaar oud en heeft meer als 100 000 gelopen).
Waar hij aan voorbij ging is dat dit én een bekend probleem is én we nu het slachtoffer zijn van eerdere vervanging. Op mijn suggestie om dan in ieder geval de rotor voor rekening van Honda te nemen kwam de reactie "oh, het gaat je om het geld"........nee, ik belde voor stickers.......

Later een meneer die mij keurig te woord stond maar verwees naar de dealer.

Al met al een behoorlijk slecht punt van de CBF1000, die het verder overigens foutloos doet, buiten banden, olie en 2 kettingsets geen reparaties/onderhoud.

Dus, let even op wanneer je CBF1000 5 jaar oud (even daarvoor dus :-))wordt of het laadsysteem nog naar behoren werkt!



Ik heb al eerder gemeld dat ik ook door 5 stators heen gegaan ben (origineel en after market) tot nog toe is de oplossing geweest de vernieuwde Honda stator én rotor.
Werkt goed, is alleen niet een beetje prijzig.
Samen bijna 1000 euro, maar het werkt.

Ik heb ook ergens de nummers genoemd, weet ze alleen niet meer, zal eens nazoeken


Edit, ff opgezocht (oh en samen 1028 euro!)

Omschrijving
FLYWHEEL COMP. 31110MFAD01
STATOR COMP. 31120MFAD02
 
TDM1996: dank je wel.

Ik ga een voltmeter in het dashbord plaatsen zodat ik in elk geval de spanning in de gaten kan houden.
 
Ik heb ooit hetzelfde probleem gehad met een permanent magneet dynamo, en heel simpel opgelost...
Een darlington transistor, een zener, een regelbare weerstand, en het belangrijkste een 250watt ( ja je leest het goed) weerstand met koelribben, en alle teveel gemaakte vermogen werd verbruikt door de weerstand....
Nooit meer problemen gehad
 
Ik rij nu al een tijdje tevreden met mijn Honda cbf1000 uit 2006. En ik mag ook graag het een en ander lezen op het internet over deze motor (en ook andere motoren). Nu wordt er bij deze motor vaak gesproken over een dynamo die de geest geeft en (bij honda in het algemeen) de spanningsregelaar. Ik weet dat bij de vorige eigenaar al een keer de dynamo is vervangen. Wat ik ervan begrijp is dat de dynamo doorbrand en dat de spanningsregelaar vaak te heet wordt. Mijn vraag is nu, in welke situaties wordt een dynamo te heet (veel toeren, weinig toeren, heet weer, of andere situaties). En hoe kan ik een dynamo ontzien. Ik heb verder geen extras aangesloten dus rij helemaal standaard.
Het zelfde ook voor de spannings regelaar. Wanneer krijgt deze het zwaar te verduren?
Ik begrijp dat een spanningsregelaar koeling nodig heeft, dus rijwind zal ie kunnen waarderen (files dus minder). Maar zijn er ook andere dingen die je kan doen om een regelaar te ontzien.

Heeft iemand hier een idee over?

Hoe kom je erbij dat de dynamo,s en regelaars bij Honda in het algemeen stuk gaan??
Ik heb even in mijn bestand gekeken, en volgens mijn gegevens ( werkplaats over 15 jaar ) komt Honda niet als nummer 1 in beeld wat regelaars en dynamo,s betreft, oja ook de nokkenaskettingspanner niet, maar dat is een race met Kawasaki en Honda.
Wat dynamo,s en regelaars betreft dan is Yamaha koploper.
Zal wel komen doordat iedereen het zegt :?
 
Dat affakkelen naar massa is in de regel van de elektronica sowieso quatsch. Het verschil tussen opgewekte spanning en boordspanning wordt vermenigvuldigd met de op dat moment lopende stroom gedissipeerd, er gaat alleen via de gebruikers stroom naar massa
Er is een wet van Lenz die zegt dat de opgewekte spanning evenredig is met het aantal wikkelingen, de magnetische flux (veldsterkte) en het toerental. De eerste twee veranderen niet, alleen de laatste is veranderlijk
Levert de dynamo 20 volt en is de boordspanning 12 volt en heb je klein licht aan dat samen met de rest van de elektronica 2 ampere trekt DISSIPEERT de spanningsregelaar 8 * 2 is 16 watt, dat wordt dus omgezet in warmte!
De dynamo levert een spanning die hoger is dan 60 V. De hiervoor gemelde waarden gelden alleen bij een geregelde dynamo, zoals op een BMW of een Guzzi.
Trek je met alle gebruikers aan 20 ampere dissipeert die spanningsregelaar 8 * 20 is 160 watt en zal dus veel eerder de geest geven. Een tweede ding dat je bewering quatsch is blijkt gewoon uit het feit dat je denkt dat het teveel opgewekte naar massa afvloeit en dat er dan ipv naar massa beter stroom door de gebruikers kan lopen, hetgeen de stroom in de spanningsregelaar NIET verminderd.

Gelul van een dronken aarebei dus.

Een elektronicus weet ook dat thyristoren niet dissiperen. Thyristoren schakelen en ontwikkelen dus geen warmte. In een spanningsregelaar op leeftijd zitten regeltransistoren, die dissiperen wel.\
Veelal gaan generatoren ook kapot door de constructie. De draad zit strak in de dynamo om de spoelkern gewikkeld, da's goed. Maar door uitzetten en inkrimpen zit er enige beweging in die draden, en om die draden, wikkeldraden, zit een uiterst dun laklaagje. Door het uitzetten en krimpen slijt die lak en vormt zich op enig moment een kortsluiting in de dynamospoel. Daardoor wordt dan een boel warmte ontwikkeld waardoor zo'n spoeltje doorbrandt. Anderzijds kan die laklaag ook slijten door trilling op het moment dat die niet strak genoeg gewikkeld is, met hetzelfde effect. Dan blijft je spanningsregelaar dus gewoon heel.

In latere regelaars, met name op Italiaanse fietsen worden wel thyristors gebruikt als gelijkrichter.
De plaatser van deze reactie moet eens het schema van een spanningsregelaar proberen te doorgronen.

Op het moment dat de opgewekte spanning de waarde van de spanningsregelaar overschreid worden de 3 thyristoren geleidend waardoor de rest van de opgewekte sinusvormige spanning naar massa kortgesloten (afgefakkeld) worden.
 
Om het correct te zeggen:
Dynamo wordt kortgesloten naar massa, daarbij zakt de spanning van de dynamospoel in elkaar, maar loopt er wel een flinke stroom door de gelijkrichter en de regelaar
Omdat de gelijkrichter (diodes) en de regelaar (thyristor) een overgangsweerstand hebben wordt er wel degelijk vermogen gedissipeerd.

Betere (shunt) regelaars hebben MOSFET's ipv thyristoren, lagere overgangsweerstand = minder warmte in de spanningsregelaar, maar zelfde stroom door de dynamo

En de nieuwere serie regelaars sluiten de stroom niet meer kort, maar koppelen de dynamo kortstondig los = geen onnodig dissiperen in de SR. Hierdoor ook gemiddeld lagere stroom door de dynamo = minder warmteontwikkeling in de dynamo
 
Om het correct te zeggen:
Dynamo wordt kortgesloten naar massa, daarbij zakt de spanning van de dynamospoel in elkaar, maar loopt er wel een flinke stroom door de gelijkrichter en de regelaar
Omdat de gelijkrichter (diodes) en de regelaar (thyristor) een overgangsweerstand hebben wordt er wel degelijk vermogen gedissipeerd.

Betere (shunt) regelaars hebben MOSFET's ipv thyristoren, lagere overgangsweerstand = minder warmte in de spanningsregelaar, maar zelfde stroom door de dynamo

En de nieuwere serie regelaars sluiten de stroom niet meer kort, maar koppelen de dynamo kortstondig los = geen onnodig dissiperen in de SR. Hierdoor ook gemiddeld lagere stroom door de dynamo = minder warmteontwikkeling in de dynamo
Als er geen vermogen gedissipeerd zou worden in de regelaar/gelijkrichter zou hij niet warm worden.
Het grootste vermogen wordt gedissipeerd door de dynamo zelf. De regelaar kan nooit meer dan zo'n 30 watt dissiperen want dan zou hij veel heter worden met dat kleine koelelement. Ik schat het koelelement zo'n 2k/w. Bij 30 watt wordt de regelaar dan 60 graden heter dan de buitentemperatuur en dan zou bij 30 graden buitentemperatuur de regelaar al overlijden.
 
Terug
Bovenaan Onderaan