zelf krachtstroom / 3 fasen aanleggen..: 1 dag werk

25 sep 2003
199
1
Eindhoven
Heren, in de afgelopen weken heb ik krachtstroom (3 fasen) aangelegd in m’n schuur. Aangezien informatie versnipperd is te vinden op het internet dacht ik eea op een rij te zetten inclusief de kosten. Voor de goede orde: ik ben geen elektricien, maar heb voldoende verstand om het degelijk geregeld te krijgen.

Eerst maar eens oriënteren. Wat is krachtstroom? In Jip en Janneke taal: drie keer 230V.. Kijk hiervoor naar http://nl.wikipedia.org/wiki/Fasedraad#Fasedraad en http://nl.wikipedia.org/wiki/Driefasenspanning.

Daarna maar eens gekeken wat ik hiervoor nodig heb. Wederom blij met de buurman.. :} hij heeft eenzelfde bouwjaar woning en een tijdje terug 3 fasen naar z’n schuur getrokken. Even bij hem in de meterkast gekeken en de type onderdelen genoteerd:

1. Hager SB440 – hoofdschakelaar 40A
2. Hager CFA440G – aardlekschakelaar 40A 0,3A (let op: dus niet 0,03A)
3. Hager MCN620E – automaat trage karakteristiek 20A

Vervolgens even surfen en de onderdelen besteld. Uiteraard ook gelijk de volgende onderdelen meegenomen:
1. Lege kast van Hager voor acht modules (blok aardlekschakelaar (4) en automaat 20A (4))
2. YMVK grondkabel 4 aderig 4mm2 (zegge: vier kwadraat). Een grondkabel heeft een aparte aardedraad in de mantel zitten.
3. Rubber kabel 5 aderig 4mm2
4. Stekker en Stopcontact 32A

Overigens had ik de rubberen kabel nodig om aan de machine te knopen die op 3 fasen draait. Aan deze rubberen kabel zet ik dan de 3 fasen stekker.

Onderstaande onderdelen besteld bij elektroprijsbreker.nl: (excl btw)

Foto-7XVRLEM7-D.jpg


Onderstaande onderdelen bij klusspullen.nl: (incl btw)

Foto-IWNAQTRI-D.jpg


Vervolgens heb ik bij een lokale elektrowinkel het volgende gehaald (circa 8 euro):
- Aardedraad 6mm2 voor in de meterkast circa 2m
- Bruine draad 6mm2 circa 2m
- Blauwe draad 6mm2 circa 2m
- Adereindhulzen voor aardedraad grondkabel

Gezamenlijk dus ongeveer 310 euro excl btw.

Ok, de spullen zijn binnen en hieronder de bestaande situatie:

Foto-KXVZD7XN-D.jpg



Eerst maar eens de grondkabel onder de oprit door getrokken. Betekent tegels eruit, geul graven en een gat boren vanuit de meterkast naar buiten. Helaas heb ik geen bestaande pijp waar het doorheen kan. Overigens heb ik hier een betonboor 20mm diameter, circa 430mm lang voor gebruikt. Kabel van buiten naar binnen. Zorgen voor genoeg lengte om de boel netjes weg te kunnen werken. Kabel in de geul, schuin een gat boren vanuit de garage naar buiten en de rest van de kabel erin. Ik heb nog een lus in de grond gelegd voor wat lengte indien nodig. Wel heb ik gezorgd voor tussenruimte, dus niet de lus strak tegen elkaar in de grond gelegd.

Foto-TWWF7B4F-D.jpg


Vervolgens het lege kastje van Hager gevuld met de nieuwe aardlekschakelaar en de automaat. Begonnen om de aardlekschakelaar te verbinden met de automaat. Er moeten drie bruine en één blauwe draad worden gebruikt. Begonnen met een bruine aan de linkerkant van de aardlek naar de linkerkant van de automaat (L1), vervolgens de tweede en de derde bruine draad (L2 en L3). Ten slotte van de rechterkant van de aardlek naar de rechterkant van de automaat de blauwe draad, ofwel de nul. Het kastje heb ik vervolgens in de meterkast geplaatst.

Nu de grondkabel hierop aangesloten. Zoals aangegeven is dit vier aderig, namelijk een bruine (L1), zwarte (L2), grijze (L3) en blauwe draad (Nul). Deze vier draden komen bovenop de automaat (MCN620E) te zitten. Bruin links, zwart op de tweede aansluiting, dan grijs en blauw uiterst rechts. De aardedraad zit in de mantel en komt vrij als de buitenkant van de kabel wordt verwijderd. Aardeeindhuls erop, krimpkous eromheen en aansluiten op een kroonsteen. Dit weer op een “normale” 6mm2 aardedraad en naar het blokje waar aardedraden op samenkomen.

Vervolgens in de schuur zo’n rode 3 fasen stopcontact op de muur gemonteerd. Wel weer even opletten dat de bruine/zwarte/grijze/blauwe draden in die volgorde worden gemonteerd. Staat duidelijk op de aansluitpunten, zie foto.

Foto-NYBJG3JO-D.jpg


Foto-AU37QVWO-D.jpg


Foto-TRE3MJQI-D.jpg


Alles was voorbereid en wachten totdat de monteur van het energiebedrijf er twee hoofdschakelaars naast komt zetten. Let wel, hiermee bedoel ik de schakelaars die in het verzegelde kastje zitten, dus niet de hoofdschakelaar waar ik zelf bij kan. Overigens moest ik dit nog vervangen. Tot op dit moment zat er nog een 1 fase hoofdschakelaar, zie foto bovenaan.

Ok, uurtje voordat de energieman voor de deur staat de 1 fase hoofdschakelaar eruit gehaald. Betaande rijtje automaten en aardlek opschuiven en 3 fase hoofdschakelaar ertussen gezet. De bestaande draden weer netjes terug, dus 1 bruine en 1 blauwe aan de onderkant (vanaf hoofdschakelaar energiebedrijf) en daarboven ook de bruine en blauwe draden terug. Hier zitten er meerdere op, zoals je bovenaan op de foto kunt zien.

Foto-I8GLHEEG-D.jpg


Vervolgens vanuit het nieuwe kastje van de bovenkant van de aardlekschakelaar weer drie bruine en een blauwe draad (6mm2) doorgetrokken naar de nieuwe hoofdschakelaar. Voor wat betreft het aansluiten op de hoofdschakelaar heb ik deze er weer van links naar rechts (bovenaan) bij gestopt. Het extra kastje ziet er dan zo uit, rechts de aardlek die rechts de andere zekeringkast ingaat naar de hoofdschakelaar. Links de automaat met daarop gemonteerd de grondkabel:

Foto-UCMBSWAL-D.jpg



Vervolgens is de energieman een uurtje bezig geweest om er twee hoofdschakelaars bij te zetten. In het verzegelde kastje, laten we maar zeggen. Hij heeft dit weer doorgetrokken naar de onderkant van “mijn” hoofdschakelaar (SB440) en klaar is klara.

Onder de streep heeft het me ongeveer een dag werk gekost, circa 500 euro aan onkosten en daarmee 3 x 25A geregeld. Betekent overigens dat er geen aanvullende kosten zijn. Indien je richting 3x 35A gaat betaal je al snel 50 euro per maand meer.

Wellicht dat jullie iets met dit verhaal kunnen.
Groet!
 
Laatst bewerkt:
Zo heb ik het destijds gemaakt:
Q5khDci.jpg

Hier kwamen al 3 fases binnen, heb vervolgens 1 hoofdschakelaar geplaatst, vandaar uit 2x aardlek.
Per aardlek 3x220 en 1 kracht groep.

Rechts zit nog een aparte aardlek automaat, deze is voor mijn zonnepanelen.

Helemaal links zit nog een beltrafo.
 
Laatst bewerkt:
5 polig
4 polig zie je bijna nergens meer, is ook logisch want bij de oude 4polige CEE ontbreekt de nul.

Vroeger kwam ik voor mijn werk wel eens in verschillende fabrieken voor klussen, heel soms hadden ze dan nog 4 polig CEE, we hadden altijd wel een verloopkabel hiervoor in de bus.

Maar als je een 400V machine hebt die ook 230V gebruikt (waar je dus de nul voor nodig hebt) dan kun je daar niks mee.
Watergekoelde lasapparaten hebben bijvoorbeeld een simpel waterpompje op 230V om het water rond te pompen.
Mijn kolomboormachine in de schuur heeft een ingebouwde lamp voor de verlichting op de boortafel, dat werkt ook niet zonder nul.

Ja, dan wel met soepele aders, maar dat had je wel begrepen denk ik.

5 polige CEE's worden vaak toegepast als er een nul nodig is.(wat bleumoon al schreef)

Laatst nog bij iemand thuis een warmtepomp aangesloten, deze had dan weer een 4 polige CEE nodig. Het is afhankelijk van de toepassing wat voor CEE je gaat monteren.
Voor een 3 fase motor is er geen nul nodig.

Ok, ik heb twee 5-polige dozen besteld, één gewone en één inclusief 220v contact (luxe heurr ;)), zoiets:

pce-cee-16a-5-polig-en-schuko-combinatie-opbouw-wcd_clipped_rev_1_1.jpeg


Verder moet ik ook nog wat van dat soepele draad en adereindhulzen hebben. Dat soepele draad (de naam verklapt het al :P), is dus soepeler terwijl het een vaste kern heeft? Wat is er precies anders aan?




Zo heb ik het destijds gemaakt:
[afbeelding]
Hier kwamen al 3 fases binnen, heb vervolgens 1 hoofdschakelaar geplaatst, vandaar uit 2x aardlek.
Per aardlek 3x220 en 1 kracht groep.

Rechts zit nog een aparte aardlek automaat, deze is voor mijn zonnepanelen.

Helemaal links zit nog een beltrafo.

Heel erg netjes, dat ziet er superstrak uit. Ik heb nog even zitten twijfelen om het ook helemaal opnieuw te doen met alleen maar nieuw spul om de kast dan zo ideaal mogelijk in te kunnen richten, maar dat werd me financieel toch wel iets te gek :P.

Ik zie trouwens dat je geen 220v aardleks (2-polig toch?) gebruikt zoals wat ik heb, maar alleen de 380v aardleks gebruikt. Kan ik dat eigenlijk ook doen? De krachtaardleks zijn per schakelaar fysiek met elkaar verbonden en doen hetzelfde als de 220 aardleks toch? Ik kan me voorstellen dat storingzoeken wel wat lastiger wordt.
 
Laatst bewerkt:
Laatst nog bij iemand thuis een warmtepomp aangesloten, deze had dan weer een 4 polige CEE nodig.
Waarom had die dan een 4 polige CEE "nodig" ?
Werd de warmtepomp met een 4polige CEE geleverd vanaf de fabrikant ?

Ik begrijp dat dit bij een particulier was, maar bij de meeste bedrijven houden ze graag een beetje een standaard aan, "al de CEE WCD`s in onze fabriek zijn 32A 5polig, dus daar lever jij je nieuwe machine die wij hebben besteld ook mee af".
Niet als het 63A ofzo nodig heeft natuurlijk, maar dat spreekt voor zich
 
Waar jij nu de kast mee hebt bedraad is 6mm2 harde kern. Bestaat dus uit 1 massieve kern.
Dat soepele draad bestaat uit meerdere dunne koperdraadjes, en is daardoor soepel. Deze kun je dan ook met een adereindhuls 2 soepele draden samen onder de klemmen steken.
Vakterm voor dat soepele draad is montagesnoer.

Warmtepomp, daar zit een compressor in, deze heeft dus 3 fases en een PE nodig.
Warmtepomp wordt zonder stekker geleverd. Deze heeft alleen 3 fase nodig en geen nul.
 
Laatst bewerkt:
Monteer daar dan gelijk een 5 polige WCD bij die warmtepomp, als ze ooit nog eens die WCD ergens anders voor willen gebruiken (tijdens een verbouwing ofzo, ik noem maar wat) dan vervloekt de huiseigenaar de installateur die daar een 4 polige WCD heeft opgehangen.
 
Zo, we zijn weer een stukje opgeschoten en volgens mij ben ik wel klaar zo. Van de week de 20a C-kar krachtgroep verwisseld voor een 16a B-kar groep en wat soepel blauw en bruin draad inclusief adereindhulzen gescoord. Vervolgens een gedeelte opnieuw aangesloten en een paar 5-polige contactdozen gemonteerd. Ik heb overigens een afspraak gemaakt met de netbeheerder en het is de bedoeling dat de meter begin Januari omgebouwd wordt.

Dus, de fasen en de nul direct op de hoofdschakelaar. De nul gaat dan van de bovenkant van de hoofdschakelaar naar het nul verdeelblokje. Van het verdeelblokje naar de twee 220v aardleks en naar de bovenkant van de 380v aardlek. De fasen gaan van de bovenkant van de hoofdschakelaar naar de bovenkant van de 380v aardlek en L1 gaat ook naar de linker 220v aardlek via een verdeelblokje en L2 gaat ook naar de rechter 220v aardlek via een verdeelblokje. Klopt dit zo?

2ed8m02.jpg



En een luxe ;) 5-polige en een gewone contactdoos in de schuur gemonteerd.

6r3mmr.jpg


2nki9sy.jpg



En wat mooie stikkertjes geplakt en een schema gemaakt met wat er allemaal precies op welke stop zit 8-).

lbofd.jpg


x5zg5h.jpg
 
Laatst bewerkt:
Nou ja, ik denk dat ik meteen ontslagen zou worden als ik er daar net zo lang over zou doen als thuis ;). Maar ik moet zeggen dat ik het ook echt best werk vind. Ik heb alle elektra in de schuur ook meteen even goed aangepakt, had ik veel eerder moeten doen. Ik moet alleen nog even uitvogelen hoe ik een pvc buis fatsoenlijk kan buigen.

4jxglz.jpg


23r333p.jpg
 
Ik moet alleen nog even uitvogelen hoe ik een pvc buis fatsoenlijk kan buigen.
Een 16 mm buigveer kopen. Die stop je in de buis op de plek waar de bocht moet komen. Die veer voorkomt het knikken.

uponor-buigveer-inwendig-tbv-tp_3757267143851407947b.jpg


Op de plaats waar je buigen wil de buis met twee handen vasthouden en je duimen langs de buis. Afstand tussen de toppen van je duimen ca. 10 cm en dan over de toppen van je duimen buigen. Eventueel met je handen of een doek de buis wat warm wrijven.
 
Laatst bewerkt:
Bocht een stuk verder in de buis maken dan eigenlijk nodig is. Als je dan eenmaal de goede bocht(en) erin gebogen hebt is het alleen nog een kwestie van op lengte maken. Loop je nooit te klooien dat het net niet uit komt.

Edit, Kleine tip, hou de tekst van de buis naar achter, ziet er netter uit. ;)
 
Laatst bewerkt:
Ik ben op zoek naar een erkend installateur om mijn installatie te checken voordat de netbeheerder komt om de aansluiting te wijzigen, dit is blijkbaar een vereiste voor Stedin, mijn netbeheerder. Nu is mijn vader installateur geweest, maar niet meer erkend.

Weet iemand een goede installateur i.o. Utrecht die zulk soort werk doet? Dus enkel een installatie checken?
 
Laatst bewerkt:
Ik ben op zoek naar een erkend installateur om mijn installatie te checken voordat de netbeheerder komt om de aansluiting te wijzigen, dit is blijkbaar een vereiste voor Stedin, mijn netbeheerder. Nu is mijn vader installateur geweest, maar niet meer erkend.

Weet iemand een goede installateur i.o. Utrecht die zulk soort werk doet? Dus enkel een installatie checken?
Ik zie dat in het stappenplan niet staan.
Ik weet ook even niet of dat een nieuwe verplichting is, of dat Stedin dit (onterecht) eist.
Ik zie namelijk ook dat je -indien graafwerk nodig is- je daar voorbereidingen voor moet treffen, terwijl dat bij anderen niet zo is (tot een x meter vanaf de meterkast).
 
Hmm, ik twijfel,er staat:

Nieuwe aansluiting? Let op!
Als u de aansluiting tijdig in gebruik wilt nemen, moeten de volgende zaken 10 dagen vóór de inschakeldatum zijn geregeld:

- Als uw netbeheerder hebben wij een zogenoemd inhuisbericht nodig van uw energieleverancier. Hierin staat vanaf welke datum u energie krijgt. Wilt u daarom tijdig een overeenkomst afsluiten met een energieleverancier?

- Uw energieleverancier en uw meetbedrijf hebben per aansluiting een EAN-code nodig.
Wilt u daarom tijdig deze e-mail naar uw energieleverancier en uw meetbedrijf sturen? Bent u wel de aanvrager maar niet de gebruiker van de aansluiting? Stuur deze e-mail dan tijdig naar de gebruiker van de aansluiting.

- Om uw meter te laten plaatsen kunt u contact opnemen met Stedin Meetbedrijf via 088- 895 2660.

- Stedin werkt volgens de EU-richtlijnen inzake veiligheid en gezondheid. Wilt u daarom tijdig zorgen voor een binneninstallatie die veilig en gereed is? Neem hiervoor contact op met een erkende installateur en vraag hem een bevestiging te e-mailen naar Stedin via midofficekv@stedin.net



Heb ik dan wel een nieuwe aansluiting? Of is mijn aansluiting alleen een wijziging?
 
Hmm, ik twijfel,er staat:

Nieuwe aansluiting? Let op!
Als u de aansluiting tijdig in gebruik wilt nemen, moeten de volgende zaken 10 dagen vóór de inschakeldatum zijn geregeld:

- Als uw netbeheerder hebben wij een zogenoemd inhuisbericht nodig van uw energieleverancier. Hierin staat vanaf welke datum u energie krijgt. Wilt u daarom tijdig een overeenkomst afsluiten met een energieleverancier?

- Uw energieleverancier en uw meetbedrijf hebben per aansluiting een EAN-code nodig.
Wilt u daarom tijdig deze e-mail naar uw energieleverancier en uw meetbedrijf sturen? Bent u wel de aanvrager maar niet de gebruiker van de aansluiting? Stuur deze e-mail dan tijdig naar de gebruiker van de aansluiting.

- Om uw meter te laten plaatsen kunt u contact opnemen met Stedin Meetbedrijf via 088- 895 2660.

- Stedin werkt volgens de EU-richtlijnen inzake veiligheid en gezondheid. Wilt u daarom tijdig zorgen voor een binneninstallatie die veilig en gereed is? Neem hiervoor contact op met een erkende installateur en vraag hem een bevestiging te e-mailen naar Stedin via midofficekv@stedin.net



Heb ik dan wel een nieuwe aansluiting? Of is mijn aansluiting alleen een wijziging?
Wijziging.

En los daarvan staat nergens dat het verplicht is.

In mijn geval werd aangegeven dat de installateurs van Enexis beoordeelden of eea verantwoord was om aan te sluiten.

Een nieuwe aansluiting zal idd conform regelgeving aangelegd moeten worden, met certificaat en zo.
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Wijziging.

En los daarvan staat nergens dat het verplicht is.

In mijn geval werd aangegeven dat de installateurs van Enexis beoordeelden of eea verantwoord was om aan te sluiten.

Een nieuwe aansluiting zal idd conform regelgeving aangelegd moeten worden, met certificaat en zo.

En de installeurs van Enexis waren degenen die de meter en de stoppen kwamen vervangen naar 3 fasen in jou geval?

En een nieuwe aansluiting zal dan wel zijn bij een volledig nieuwe meterkast die ingebouwd wordt of bij een nieuw huis?

Maar als het een wijziging is, hoef ik dus geen van deze dingen te doen en kan de installateur van de netbeheerder dus bepalen of mijn aangelegde werk goed is?
 
En de installeurs van Enexis waren degenen die de meter en de stoppen kwamen vervangen naar 3 fasen in jou geval?
Ja.

Die gaan over alles tot aan het eerste van de huis/meterkast.
In mijn geval de hoofdschakelaar.
En een nieuwe aansluiting zal dan wel zijn bij een volledig nieuwe meterkast die ingebouwd wordt of bij een nieuw huis?
Ja, zoiets ja.
Maar als het een wijziging is, hoef ik dus geen van deze dingen te doen en kan de installateur van de netbeheerder dus bepalen of mijn aangelegde werk goed is?
Ja, daar komt het mi op neer.

Ik had de deksels er af gelaten, om de bedrading te laten zien.
Vonden ze niet echt boeiend.
Ze hadden al direct gezien dat het ok was (hoofdschakelaar, voldoende aardleks, etc).
 
Ik overweeg ook om 3 x 25A krachtstroom naar de garage aan te (laten) leggen.
Na een paar keer deze draad gelezen te hebben, zie ik door de bomen het bos niet meer.
Momenteel heb ik 1 x 35A in de meter kast. Wat heb ik uiteindelijk nodig om naar 3 x 25A over te gaan ? Ik ben niet van plan om zelf dit te gaan doen, maar ik kan wel alvast naar materiaal gaan zoeken.

1. hoofdschakelaar: 40A (3 fase). Welke types zijn er ?
2. aardlekschakelaar: 40A 0,3A (3 fase). Welke types ?
3. automaat: trage karakteristiek 20A (3 fase) of moet het 16A ? Ik las iets over selectiviteit.
4. grondkabel naar de garage: 5 x 2,5 of 5 x 4 (ca. 25 meters)
5. 5 polig WCD: 32A of 16A ?

Alvast bedankt,
Bernez
 
Denk dat je als eerste moet weten of je drie fase als aanvoer hebt .
Ken er genoeg die maar twee fase hebben als hoofd aansluiting en dan gaat het hele verhaal duur worden omdat je een nieuwe aansluiting moet aanvragen om naar drie fase te gaan .
Volgens mij niet.
Er is nl een vast tarief voor het aanleggen daarvan. En of er al iets ligt, is het probleem van de netwerkbeheerder.
Tenminste, toen ik het liet doen.
 
Terug
Bovenaan Onderaan