3D Printen

[3D UCATI1199]

Hi! 3D printen zit dik in de lift en een maat van me tipte me om er op dit forum een topic over te starten.

De 3D techniek is extreem handig voor het maken van één tot een paar heel specifieke onderdelen (er zijn natuurlijk ook altijd lui die dan meteen maar een hele motor uitprinten) uit een snel groeiende collectie van materialen (plastic, aluminium, staal, titanium, goud, zilver). Omdat de 3D print techniek zo gehyped wordt is de resolutie en bouwkwaliteit van geprinte onderdelen gestegen terwijl de prijs omlaag aan het gaan is.

Dit topic is bedoeld voor alle vragen die je hebt over de techniek, vette projecten die je tegenkomt of zelf doet en tips die je over het onderwerp hebt.

Weet je nog niet hoe het werkt? Check dan zeker even deze clip.
Als je iets wilt laten 3D tekenen, scannen en/of uitprinten check dan de links hieronder.

MakerPoint: de winkel voor 3D-printers, 3D-filament en 3D-scanners
Shapeways - Create Your Product. Build Your Business
Online 3D Printing Service | i.materialise
Thingiverse - Digital Designs for Physical Objects
3D tekening laten maken? | Productontwikkelaar | Ewaldson

 

[CrackeRR]

De laatste generatie 3D-printers kunnen een grote variatie aan materialen verwerken (RVS/titanium etc). Daarbij zijn producten die geprint zijn sterker als een product dat uit een massieve blok is gefreesd bijvoorbeeld (hoe raar dat ook klinkt, er zijn testen mee gedaan).

De grootste uitdaging op dit moment is de software, als een 3D-model ingeladen wordt moet de software gaan bepalen welke laag het vanaf welke richting gaat verwarmen om spanningen te verdelen, anders komt het product er zo krom als een banaan vanaf. Nu is dit vrij gemakkelijk te voorspellen bij een vierkante blok van 100x100x100 maar bij complexere vormen/opengewerkte producten is dit op dit moment vrij lastig.

Daarnaast zullen ze passingen en draadgaten nog lang niet kunnen printen (volgens de vertegenwoordiger misschien wel nooit)...

 

[trixo]

en die liegen nooit................echt waar

 

[scheffers]

heb deze ooit eens laten printen bij wijze van afstudeerproject

 

[foexie]

Als je 25 jaar geleden iemand had vertelt dat jij nu met een klein kastje met een display met touchscreen berichten (en niet alleen berichten, ook foto's en video's) over de hele wereld kon versturen binnen enkele seconden via een draadloos netwerk had diegene jou toen ook aangekeken of je drugs had gebruikt. En had het hele dorp jou voor gek verklaard. heden ten dagen wordt je voor gek verklaard als je niet zo een kastje hebt.
Ik weet niet wat voor een vertegenwoordiger het is als hij denkt dat het niet kan? Misschien niet binnen een jaar, maar met het tempo waarop deze techniek zich ontwikkeld ben ik er van overtuigd dat draadgaten op termijn gewoon gemaakt gaan worden.

 

[FZRene]

Zolang geprintte metalen voorwerpen nog steeds een gesinterde struktuur hebben zullen ze voorlopig niet sterker zijn dan metalen producten met een smeedstruktuur.

Als je deze metalen printproducten gaat vergelijken met andere simpele metalen giet/sinteronderdelen dan kan het best dat die geprintte spullen "sterker" zijn omdat het vergelijkingsmateriaal ook al niet veel was.

Maar ik werk al heel mijn leven in de zeer zwaar dynamisch belaste stalen aandrijftechniek (tandwielkasten) en ik zie een geprint tandwiel nog niet eens in de schaduw staan van een gesmeed wiel, nog afgezien van de warmtebehandelingen. De sinterstruktuur is vanwege de enorme oneffenheid ook nog eens een broeinest voor kerfjes, dus de weerstand tegen vermoeiing is ook zeer matig.

De toekomst kan het wellicht mogelijk maken, wat dat betreft wordt er genoeg aan R&D gedaan op dat vlak, maar een geprint stalen onderdeel sterker dan een uit een gesmeed stuk gefreest stalen onderdeel? > Toekomstmuziek

 

[CrackeRR]

Don't kill the messenger mensen: Ik zou zeggen, bel eens met CNCConsult, maak een afspraak, overtuig ze van jullie knowhow..wie weet krijg je wel een baan aangeboden.

Ikzelf deel de mening dat draadgaten op termijn geen probleem moeten zijn in mijn ogen, echter een H6 passing over 50mm zie ik persoonlijk niet gebeuren.

 

[kapiteinkoek]

Zolang geprintte metalen voorwerpen nog steeds een gesinterde struktuur hebben zullen ze voorlopig niet sterker zijn dan metalen producten met een smeedstruktuur.

Als je deze metalen printproducten gaat vergelijken met andere simpele metalen giet/sinteronderdelen dan kan het best dat die geprintte spullen "sterker" zijn omdat het vergelijkingsmateriaal ook al niet veel was.

Sommige metalen bij shapeways worden in die zin ook niet geprint, maar gegoten. Het model wordt geprint in wax, daaromheen wordt een mal gemaakt (vloeibaar gipsachtig materiaal dat hard wordt), wax wordt eruit gesmolten en vervolgens wordt het metaal erin gegoten. Nu zijn dat wat makkelijkere metalen zoals brons messing en zilver. De stap naar iets als gietijzer of gietstaal is erg klein. Als 3D printen wat meer mainstream wordt zullen andere materialen snel genoeg beschikbaar komen.

 

[3D UCATI1199]

Dit is cool :D, een kleine 3d geprinte straalmotor, de gebruikte techniek is SLS:

 

[3D UCATI1199]

Het maken van matrijzen (mallen) is in de giet en vormindustrie vaak een grote kostenpost omdat matrijsbouwers de matrijs vanuit een blok materiaal frezen. Er gaat dan veel materiaal verloren in de vorm van spanen.

Met 3D printen heb je nauwelijks restmateriaal omdat je alleen gebruikt wat je print daardoor worden de matrijzen een stuk goedkoper en wordt er minder materiaal weggegooid. Bovendien kun je een vormmal (voor bijvoorbeeld vacuümvormen) makkelijk hol laten op plekken waar geen vorm zit waardoor je ook nog eens veel materiaal bespaard.

Er is een beweging op gang aan het komen die sintergranulaat van spanen maakt. De spanen worden vermalen tot poeder en de poeder gaat dan weer naar bedrijven die matrijzen 3d printen. Lijkt me zeker een positieve vooruitgang..

 

[WarrioR6]

Zolang geprintte metalen voorwerpen nog steeds een gesinterde struktuur hebben zullen ze voorlopig niet sterker zijn dan metalen producten met een smeedstruktuur.

Als je deze metalen printproducten gaat vergelijken met andere simpele metalen giet/sinteronderdelen dan kan het best dat die geprintte spullen "sterker" zijn omdat het vergelijkingsmateriaal ook al niet veel was.

Met alle respect, maar dit is toch niet helemaal waar...

In de vliegtuigindustrie zijn ze bezig met (o.a. titanium) onderdelen te vervaardigen en zijn er zelfs al luchtvaart gecertificeerde onderdelen geprint.
Dit zijn geen SLS maar SLM geprinte onderdelen.
Ik heb dit proces en product met eigen ogen mogen zien en het is echt bijzonder!

http://www.nlr.nl/NL/capabilities/3d-metaal-printen/

 

[Jorisch]

heb deze ooit eens laten printen bij wijze van afstudeerproject

[afbeelding]

Hee, die ken ik. Staat in de vitrine bij de Fontys in Eindhoven

 

[scheffers]

Klopt! Moest 'm toen achterlaten van Vincent

 

[Woudschim]

Hier een stuk over een nieuwe techniek. Een vorm gemaakt vanuit vloeistof die onder invloed van licht en zuurstof hard wordt.

- The Washington Post

 

[kapiteinkoek]

Hier een stuk over een nieuwe techniek. Een vorm gemaakt vanuit vloeistof die onder invloed van licht en zuurstof hard wordt.

- The Washington Post

Die zogenaamde 'nieuwe' techniek wijkt nauwelijks af van stereolithografie en dat bestaat inmiddels bijna 30 jaar.

 

[Dirtbag]

Die vloeistoftechniek heb ik een paar maanden geleden ook wat over gezien. Alleen die werkte andersom. Het vloeistof steeg met een vaste snelheid en een laser (aangestuurd via een geluidskaart) verharde de gewenste vorm. Het was volgens mij wel een kickstarter dus of het nog wat is geworden ?!?

De nadelen is natuurlijk dat je de filament tegenwoordig over kan bestellen en de vloeistoffen toch wat minder goed

db

 

[Jorisch]

Klopt! Moest 'm toen achterlaten van Vincent

Ach, leuk voor de open dagen om te laten zien

 

[Anoniem566]

Leuk topic, 3D printen (sinteren) van metaal is enorm interessant vind ik, de mogelijkheden zijn enorm verruimd en verruimen met de dag!

Ik ben zo'n beetje als eerste ingestapt op het gebied van lassen van 3D geprint metaal, dat was behoorlijk innovatief en erg lastig, we hebben er honderden uren aan R&D ingestopt want er was nog niks over bekend.
En testen lieten zien dat het materiaal in opnieuw vloeibare toestand (lasbad) in de verste verte niet leek op "normale" onderdelen van hetzelfde metaal.

Ondertussen zijn we een aantal jaren verder en lassen we voor meer dan 25 verschillende printbedrijven waaronder i.materialise en 3D systems/layerwise.
we voegen componenten samen die niet in één keer geprint kunnen worden maar wat ook veel voorkomt is foutjes, en lassen is dan vaak beter, sneller en goedkoper als opnieuw printen, zeker met dure metalen als titanium en tantalium.

3D printen is een gimmick, leuk als je een prototype wilt hebben, een eenmalig onderdeel dat niet zwaar belast wordt, of gewoon een fancy beeldje, maar voor productie is het absoluut niet geschikt.

Dat was niet zo inderdaad, maar de techniek gaat echt enorm snel!
Het sinteren van dit moment geeft zo enorm veel sterkte, juist door het net niet vloeibaar worden icm de hoge druk.

We lassen dus regelmatig geprinte onderdelen, van farmaceutisch manifolds tot deeltjesversneller onderdelen tot compleet geprinte turbine motors.
Dit is dus zeker wel productie, wel vaak enkele stuks maar het gaat echt wel een stuk verder dan prototypes.

Op dit moment zijn we zelfs bezig met een mini reactor voor Akzonobel, geprint in Tantalium, dan heb je het over extreem duur, sterk en onverwoestbaar metaal, er komt 400 bar op te staan en kan de meest agressieve vloeistof verdragen dat er bestaat op de wereld.

Ik houd dit topic in de gaten, reuze interessant en voor de fans van plaatjes, hieronder wat foto's van een door ons gelaste turbine voor in een gasleiding van Exxon mobil, materiaal is Titanium Grade 5.

 

[s100spit]

@lasklus: Kijk je uit met wat je op internet zet? Veel bazen zullen het niet waarderen ben ik bang als je zulke foto's plaatst. Ziet er wel gaaf uit.

Het is voorlopig nog wel een methode voor kleine producties.
Wij kijken er ook naar, maar voornamelijk voor niet structurele delen gezien het certificeren een heel lastig verhaal is.

 

[Anoniem566]

Ik heb lak aan mijn baas, het is wel een goede vent, dat wel, mag hem graag, mijn vrouw ook!

 

[scheffers]

gaaaaaaaaaaaaaf lasklus!

 

[stefan1990]

Daar heb je wel gelijk, volgens mij.

De oppervlakte kan je wel mooi maken. ABS, PLA en vele andere materialen kan je gewoon (spuit)plamuren en verven net als normale kuipdelen. Maar de sterkte van de spuitgegoten delen kan je enkel met vorm/dimensie of metaal inserts, compenseren. Ik maak me wel zorgen over de slijtvastheid van de materialen. Niet dat er veel over blijft van spuitgegoten kuipdelen na een schuiver.

Print je toch gewoon weer een nieuwe uit


Opzicht mooie techniek om te zien zelf kan ik er weinig mee

 

[stefan1990]

Ik heb lak aan mijn baas, het is wel een goede vent, dat wel, mag hem graag, mijn vrouw ook!

Pas maar op dat je baas er niet met je vrouw vandoor gaat.


Maar mooi om te zien dat soort dingen

 

[Anoniem566]

Mijn baas is er vandoor met mijn vrouw, al zolang als ze mijn vrouw is, logisch want ik ben de baas

Hier voor de liefhebbers nog wat plaatjes van een recente klus, 3 stuks farmaceutische manifolds van titanium Ti-6Al-4V (grade 5).
Ondanks voorzorgs maatregelen zijn ze door het printen en de daarbij vrijkomende hitte toch licht vervormd.
Omdat het opnieuw printen erg kostbaar is aan ons de vraag of we de de interface vlakken kunnen oplassen zodat deze weer gefreesd kunnen worden en ze zo op gelijke hoogte komen.

 

[CrackeRR]

Mijn baas is er vandoor met mijn vrouw, al zolang als ze mijn vrouw is, logisch want ik ben de baas

Hier voor de liefhebbers nog wat plaatjes van een recente klus, 3 stuks farmaceutische manifolds van titanium Ti-6Al-4V (grade 5).
Ondanks voorzorgs maatregelen zijn ze door het printen en de daarbij vrijkomende hitte toch licht vervormd.
Omdat het opnieuw printen erg kostbaar is aan ons de vraag of we de de interface vlakken kunnen oplassen zodat deze weer gefreesd kunnen worden en ze zo op gelijke hoogte komen.

[afbeelding]

[afbeelding]

[afbeelding]

[afbeelding]

[afbeelding]

De grootste uitdaging op dit moment is de software, als een 3D-model ingeladen wordt moet de software gaan bepalen welke laag het vanaf welke richting gaat verwarmen om spanningen te verdelen, anders komt het product er zo krom als een banaan vanaf. Nu is dit vrij gemakkelijk te voorspellen bij een vierkante blok van 100x100x100 maar bij complexere vormen/opengewerkte producten is dit op dit moment vrij lastig.

Dat vertelde de vertegenwoordiger al inderdaad, dit is dus het bewijs.
Wel supergave plaatjes kerel!!!

 

[FZRene]

Met alle respect, maar dit is toch niet helemaal waar...

In de vliegtuigindustrie zijn ze bezig met (o.a. titanium) onderdelen te vervaardigen en zijn er zelfs al luchtvaart gecertificeerde onderdelen geprint.

Dat deze onderdelen voldoen aan een certificaat geeft alleen maar aan dat ze voldoen aan de in het certificaat gestelde eisen. Dat zegt helemaal niets over de sterkte. Ook het feit dat het voor de vliegtuigindustrie gemaakt wordt geeft niet automatisch aan dat het dan ook het sterkste onderdeel is wat je kan maken, alleen denken veel mensen dat als ze "vliegtuigindustrie" horen.

Ik zit al heel mijn leven in de tandwielindustrie en daar praat je over zeer zwaar belaste onderdelen. De (smeed)structuur van het materiaal (meestal inzetstalen als 18CrNiMo7.6) is bepalend voor sommige cruciale eigenschappen die bepalen of dat tandwiel heel blijft of niet, en die structuur is gewoonweg niet aanwezig bij geprintte onderdelen. Of ze van exact hetzelfde materiaal gemaakt zijn is dan niet belangrijk.

Op dit moment is het 3D printen nog niet in staat tandwielen met vergelijkbare eigenschappen te produceren, maar ik sluit uiteraard niet uit dat dat in de toekomst gaat veranderen, het is tenslotte één van de snelst groeiende takken van industrie.