Balhoofdlagers vervangen 2 (cbr1100xx)

bluewolf

MF veteraan
22 feb 2004
3.904
3
Nijkerk
De titel zegt het al. Dit gaat over de balhoofdlagers van een CBR1100XX Superblackbird. Maar: Vele andere motoren hebben een soortgelijk systeem, dus doe er je voordeel mee.
Ik had het nog nooit gedaan en heb daarom het Werkplaatshandboek en een How-To van een Fireblade gebruikt.
Ik kwam er achter dat er bepaalde zaken niet in het WPHB staan beschreven dus dat probeer ik aan te vullen.
Deze how-to is dus meer een aanvulling op het WPHB, ik raad aan dat erbij te houden.

Nodig:
- WPHB oftewel Werkplaatshandboek is wel zo handig.
-Een pakje tie-wraps. Ik heb er zo'n 8 stuks gebruikt in totaal.
-Nieuwe balhoofdlagers, lagerschalen en stofkapjes (Meestal koop je dat als setje en zit alles erin) Ik geef de voorkeur aan conische tonlagers (rollagers) ipv kogellagers, maar beiden hebben hun eigen voordelen.
-Kogellagervet. Ik heb Mos2 homokineetvet gebruikt, dat is ook prima. Niet alle vetsoorten zijn geschikt, let daarop.
- Hamers, liefst een lichte en een middelzware hamer.
-Iets om je motor op te laten rusten (Heb een sterke bloempot gebruikt, wees creatief als je geen krik hebt).
- Spanband is handig voor extra veiligheid, geen noodzaak.
- Waterpomptang.
- Een doppenset/ratel. Zorg dat je dop 10,12, 13 in ieder geval hebt.
- Inbus setje (voor de clip- ons, remklauwen en bovenste kroonplaat).
- Schroevendraaier (platkop).
- Iets smals en langs van staal om op te meppen (ijzeren staaf, ouwe botte schroevendraaier, enz).
- Een rol keukenpapier of oude shirts om je handen tussendoor aan af te vegen zo nu en dan.
- Spuitbusje WD40.
- Inbus 12 dop en een wringijzer en/of verlengbuis waarmee je veel kracht kunt zetten (Ja echt veel kracht).

Goed.
Deze How- To is zoals gezegd gericht op de Superblackbird. Het fijne is dat deze een middenbok heeft. Die ga je dan ook benutten.
Kijk waar je je motor kunt opbokken zonder dat er mensen tegenaan lopen. En nog mooier is het als je hem onder een balk kunt plaatsen waar je straks je spanbanden overheen kunt gooien.
Trek de motor op de middenbok, maar laat het voorwiel nog even gewoon op de grond.
Nu is het namelijk handig om alvast de dop die midden op je stuur zit los te maken. Wees gewaarschuwd, hij zit onwijs vast. Draai hem er nog niet af, gewoon een stukje los, alleen het eerste stukje zit ie muurvast.
De andere boutjes zitten minder vast, dus daar heb je minder kans op wankelen van je motor mee.
full

Foto: opgebokt.

Mooi. De boel opgebokt.
Dan kan het voorwiel er uit en kan de remmerij los van de vorkpoten.
In het boek staat at je de remslangen niet mag knikken of verdraaien. Dat klopt. Maar daarnaast is het ook niet zo goed voor de slangen (en de leidingen tussen de twee klauwen in) als de boel los hangt te bungelen.
Ik heb twee tie-rips aan elkaar geritst, en zo'n setje van 2 gebruikt per klauw om ze op te hangen. Op een gegeven moment zul je zien dat het wel een beetje in de weg zit. Op dat moment kun je een derde setje van 2 tie-wraps gebruiken dat naar boven toe loopt. Dan trek je het net even meer naar voren. Dat maak je vast aan het frame van je teller-unit.
Probeer de spanning over de beide kanten gelijk te houden, dan voorkom je dat de remleidingen gaan torderen.
full

Foto: remklauwen ophangen 1.
full

Foto: remklauwen ophangen twee, ook tie wrap boven.

Nu kun je de dop op het midden van je stuur verder losdraaien. Weet je wat? Haal hem er maar helemaal van af zelfs.
En je clip-ons kunnen ook opzij. Er zit een borgringetje bovenop beide vorkpoten, die ringetjes haal je eerst weg.
Dan draai je de inbus bouten van de clip-ons een stuk los (niet er uit, niet nodig) en kun je de clip-on naar boven trekken en naar achter leggen.
Let op! Dit vermeld het wphb ook niet, maar met jet opzij leggen kun je makkelijk per ongeluk je remhendel indrukken. Dan duvelen je blokken en zuigertjes uit je klauw en heb je nog meer werk. Dus let daar op.
Zelf heb ik besloten om de clip- ons met tie-wraps vast te leggen, en dat werkte handig vond ik (foto1).
Foto twee , voor de kijkers thuis, laat zien hoe ik het speciaal gereedschap heb geïmproviseerd.
Nadat je de clip-ons hebt weggelegd kan de kroonplaat weg. Honda geeft op dat je een speciale dop moet hebben om die ringen met inkepingen los te krijgen. Honda kennende vragen ze daar verschrikkelijk veel geld voor.
Heb je een goede waterpomptang, dan kan het daar ook mee zoals je ziet.
Let op: Werk bij voorkeur niet naar je teller-unit toe met je tang. Als ie los schiet is de kans groot dat je nieuwe tellers kunt gaan halen.
Heb je die ringen los (zijn er twee, met een plat ringetje er tussen) dan kun je nog een ring ('t is was met die ringen) eruit pakken en daaronder het lager zien zitten. Dat ligt allemaal los.
Let op: die twee ringen kun je wel losdraaien, maar hou als je tegen het eind van het schroefdraad komt de onderste kroonplaat tegen (Dat stuk waar die as in zit waar je die ringen nu vanaf aan het draaien bent).
Want die wil vanwege de zwaartekracht naar beneden toe. Dit is ff lastig, je kunt dat deel pas wegnemen als je de klauwen meer naar voren trekt. Maar dat merk je wel.
full

Foto: Clip - ons vastgezet. Pas op dat je de rem niet inknijpt per ongeluk!

full

Foto: stelmoeren loshalen met waterpomptang.

Nu ben je al een eind op weg.

Pak alle losse onderdelen( ring, stofkapje, lager) er uit en leg het op volgorde ergens neer waar er geen mensen aan gaan zitten en je volgorde verkloten. Er staat ook een plaatje van in het WPHB maar ik vind het zelf erg makkelijk om het zo voor me te zien liggen (foto1).
Eén van de meest ingewikkelde dingen aan de klus was het loskrijgen van de oude onderste lagerschaal.
Dat moet je nu doen.
Zorg dat je rondom tikt, anders schraap je staal weg van de as. Ik had geen pullytrekker of ander fancy spul.
Zoals je ziet heb ik een beitel gebruikt en gebruik gemaakt van het hefboomeffect. Ga niet bruut iets tussen de lagerschaal en kroonplaat slaan. Dan beschadig je de as en dat is wat je ECHT niet wilt. Probeer de kracht te brengen in de richting die de lagerschaal moet.
Als hij echt niet los wil, kun je ook de lagerschaal doorslijpen (eerste stuk met de flex, daarna met de dremel als je dichter bij de as komt). Stuurpen heet dat trouwens geloof ik. Met mijn as. In zak en as ja.
Pas daarbij vanzelfsprekend wel op dat je niet in de stuurpen komt, het laatste stukje kan je de schaal wel breken.
full

Foto: onderdelen overzicht op volgorde.

full

Foto: onderste lagerschaal lostikken en wrikken.

Als de lagerschaal eraf is , inspecteer je of je geen beschadigingen in de stuurpen hebt gemaakt.
Zitten ze in het midden, dan maakt het nog niet zo gek veel uit. Meer naar onder, waar de pen dikker wordt, maakt het wel uit. Want dan heb je kans dat straks je nieuwe lagerschaal daarop blijft haken. Zitten er beschadigingen, probeer ze dan in ieder geval vlak te schuren (geen bramen e.d.).
De lagerschalen in het balhoofd komen er redelijk makkelijk uit. Er zitten inkepingen waardoor je mooi op de schaal kunt tikken. Tik om en om voor en achter op de schaal zodat de schaal gelijdelijk los komt. Anders trek je een spoor in het balhoofd. En ga er niet met je snuffert recht boven staan, want met de laatste tik schiet ie weg.
Tipje: De nieuwe lagerschalen een poosje in de vriezert leggen. Het scheelt heel minimaal, maar alle beetjes helpen hier.
Nadat je de ruimten voor de nieuwe lagerschalen goed schoon hebt gemaakt met bv een doekje met wat WD40 kun je de nieuwe schalen uit de vriezer halen en er in tikken. Ook hier tik je rondom zodat je lagerschaal rondom evenveel naar binnen steekt. Nooit op de lagerschaal zelf gaan slaan. Gebruik je oude schalen tussen je nieuwe schaal en de hamer. Zo verdeel je ten eerste de kracht over een groter oppervlak en ten tweede maak je geen beschadigingen in je nieuwe lagerschaal.
Je hoort aan het geluid als ie 'aan' zit. klonk klonk klonk TIK TIK TIK, ja lastig beschrijven...
full

Foto: Nieuwe lagerschaal zit er in, oude schaal ligt er op om te laten zien.

Maar dan... nou, nou, nou? :o


Trouwens, voor ik het vergeet te vermelden..
Je nieuwe lagers natuurlijk even fiks in het vet zetten. ga nou niet met je vingertje een likje vet over de rolletjes leggen, dat heeft vrijwel geen zin.
Je neemt een dikke klodder vet in je handpalm, en 'schraapt' als het ware je lager erdoorheen. Met de brede kant onder. Je duwt het vet zo van onder naar boven door het lager heen. Zo komt het op alle plekken in het lager.
Uiteraard zorg je dat je geen zand aan je hand hebt, alleen vet.
Op de foto zie je het: bovenaan het lager zie je wat vet tussen de rolletjes doorkomen dat je dus van onder naar boven door het lager 'perst' door te schrapen.
full

Foto: Lagers invetten allebei.


Dan moet je nieuwe lager om de stuurpen heen. En dat is tricky. Want hij moet er recht omheen, en je wilt hem niet kapot tikken.
Vergeet trouwens niet je nieuwe stofkapje om de pen te gooien voor je het nieuwe lager monteert.
Nooit op de buitenring slaan, daar mol je hem mee. En de binnenring kom je niet bij met de hamer.
Dus pak je ook hier weer een oude lagerschaal, die precies op de binnenring valt. En dan tik je rondom op de oude lagerschaal.
Wat gebeurde er nou? Op een gegeven moment is je lager bijna helemaal waar ie wezen moet (onderaan dus) maar zit je oude lagerschaal ineens muurvast. Dat klopt. Want die is natuurlijk van dezelfde maat.
Wat heb ik toen gedaan? Met de dremel en een slijpschijfje een dun laagje uit de binnenkant van de oude lagerschaal geslepen. Dan valt ie nog steeds prima over de binnenring van je nieuwe lager, maar blijft hij zelf niet vastzitten (Ik heb hem bewaard, komt later ooit in een land hier ver vandaan en ze leefden nog lang en gelukkig vast wel weer van pas).

full

Foto: Lager er omheen getikt, en daarvoor mijn 'balhoofdlagertool'TM made in Gelderland.


Ingevet, grote lager zoals gezegd om de stuurpen getikt, en nu leg je de spulletjes die bovenin het balhoofd moeten komen (kleine lager, stofkapje, ringen e.d.) binnen handbereik.
Nu ga je de stuurpen weer van beneden naar boven door je balhoofd steken. terwijl je met je ene hand de onderste kroonplaat vasthoudt zodat de stuurpen boven uitsteekt, kun je nu met je andere hand het lagertje er overheen laten zakken zodat het mooi in de lagerschaal rust. Dan de ringen gewoon zoals je het hebt losgehaald monteren.
Alleen nu eerst alleen de onderste borgring erop schroeven met 25Nm, vijf keer stuuruitslag naar links en rechts, ring weer lossen, en dan nog eens vastzetten met 25Nm (Die 25Nm is op basis van kogellagers, voor kegels weet ik het niet, ik deed het gewoon zoals ik het goed vond).
Als je denkt dat de ring niet te vast en niet te los zit (draai met t stuur, is gevoelskwestie) kan de bovenste ring erop.
Dat tussenringetje tussen de twee borgringen heeft lipjes, je moet de twee die naar boven wijzen even platbuigen. Centreer de inkepingen van de ringen als je de bovenste op de onderste hebt gedraaid en buig de lipjes naar boven.
De rest met dichtbouwen spreekt voor zich, je hebt het ook zelf losgehaald.
Let alleen wel even op hoe ver je je vorkpoten door de kroonplaat laat steken, dat meet je van de bovenkant van de kroonplaat tot de onderkant van de afsluitdop van de vorkpoot en is dan 39mm origineel en 45mm als je progressieve Hyperpro veren hebt.

Dat was het wel zo ongeveer, vergeet niet om de speling na een paar honderd kilometer nogmaals te checken en eventueel af te stellen. De lagers kunnen zich na een poosje nog even gaan ‘zetten’, daarom kan dat nodig zijn.
Succes!

Bluewolf.
 
Laatst bewerkt:
Ja en nee...... Voor het gebruik van een haaksleutel moet je eigenlijk de tank demonteren, en dat doe ik dus vrijwel nooit. Ik gebruik zelf een speciale lange dop met 4 of 6 stiften er in die precies over inkepingen in de moer vallen, geschikt voor de meeste motoren. Maar ik kan mij goed voorstellen dat een particulier dat niet wil uitgeven.

Is ook een goede oplossing, want: vormvaste verbinding.
 
Laatst bewerkt:
Mijn waterpomptang is een Knipex die je ook vast zet in positie. Dat gaat top. Kan me voorstellen dat t met een goedkope tang minder gaat omdat deze kan doorschieten. De how-to is ook vooral voor de doe het zelvert zonder pro werkplaats. Als je geld zat hebt heb je wel pro spul of laat je het doen.
 
Mijn waterpomptang is een Knipex die je ook vast zet in positie. Dat gaat top. Kan me voorstellen dat t met een goedkope tang minder gaat omdat deze kan doorschieten. De how-to is ook vooral voor de doe het zelvert zonder pro werkplaats. Als je geld zat hebt heb je wel pro spul of laat je het doen.

Dan nog geschiedt de krachtoverdracht bij jouw principe op wrijving, dus met kans op beschadigingen aan de moer. Dat zou ik zelf niet willen. Vandaar: vormgesloten gereedschap gebruiken.
 
10 jaar later nog een nabrander...................?

De balhoofdlagers van mijn Blackbird staan eind deze zomer in de planning.
Daarom heb ik dit topic even doorgelezen.

In de beschrijving hier staat dat de lagerschalen eenvoudig uit het frame konden worden getikt.
Bij mijn FZ750 waar ik het balhoofdlager vorig jaar heb vervangen ging dat niet zo makkelijk.
Zelfs met ramwerk, zeker bij de bovenste, ging dat toen dus niet.

Daarom heb ik nog een tip als de lagerschalen die in het frame zijn geplaatst toch erg vast blijken te zitten.
Leg aan de binnenzijde van de lagerschaal enkele stukjes lasrups ter hoogte waar normaal de kogels lopen.
Enige minuten wachten en de lagerschalen pak je zo uit het frame. (o ja, ze zijn dan nog wel heet)
 
  • Leuk
Waarderingen: HCx
Dan moet je wel een laspost ter beschikking hebben.
Pas laat in mijn sleutel carrière was dat thuis het geval. Laswerk nam ik mee naar mijn werk. Enkel zo’n half uitgekleed frame meezeulen was niet zo handig.
Balhoofd buis opwarmen helpt ook om de lagerschaal te verwijderen
 
10 jaar later nog een nabrander...................?

De balhoofdlagers van mijn Blackbird staan eind deze zomer in de planning.
Daarom heb ik dit topic even doorgelezen.

In de beschrijving hier staat dat de lagerschalen eenvoudig uit het frame konden worden getikt.
Bij mijn FZ750 waar ik het balhoofdlager vorig jaar heb vervangen ging dat niet zo makkelijk.
Zelfs met ramwerk, zeker bij de bovenste, ging dat toen dus niet.

Daarom heb ik nog een tip als de lagerschalen die in het frame zijn geplaatst toch erg vast blijken te zitten.
Leg aan de binnenzijde van de lagerschaal enkele stukjes lasrups ter hoogte waar normaal de kogels lopen.
Enige minuten wachten en de lagerschalen pak je zo uit het frame. (o ja, ze zijn dan nog wel heet)
Bij de BB kan je er prima bij vanwege de uitsparingen in het frame. Gewoon een lang stuk staal (ca. 30-40cm) is genoeg.
 
Terug
Bovenaan Onderaan