How-to: Herken een versleten kettingset

Unruled

Joe Bar style
21 aug 2007
26.184
774
Nieuw-Vennep
Aangezien het elke keer weer boven lijkt te komen, op speciaal verzoek van Martell :+


Ten eerste kan een kettingset op twee manieren aan het einde van zijn leven zijn gekomen, en dan bedoel ik vooral middels 2 scenario's. Even voor de duidelijkheid: puristen willen dat die rondjes met driehoekjes er aan 'kettingwielen' worden genoemd. Ik zie geen reden waarom het niet gewoon met tandwielen af kan. Dat klinkt minder streberig en is korter. Yay for efficiency.


Scenario 1: De stille dood
Je goed onderhouden ketting en tandwielen zijn mooi gelijkmatig versleten, maar de limiet is gewoon bereikt. Dit is eenvoudig te controleren en wordt meestal ook op tijd opgemerkt, omdat er vaak naar de ketting wordt gekeken door mensen die hier komen.

Hoe herken ik dit? Simpel: je eerste hint is dat je vaker moet gaan stellen. Dit hoeft in de hoofdfase van het leven van je ketting bijna nooit, aan het einde stel je ongeveer na elke 500km. Voor de zekerheid kijk je vervolgens in je WPH (werkplaathandboek) naar de slijtagelimiet van de ketting. Vaak is dit aangegeven als een maximale lengte per 21 schakels, die ik zo niet uit mijn hoofd weet. Is de afstand tussen die 21 schakels groter dan wat er in het WPH staat, vervang je de ketting. Uiteraard vervang je dan ook je tandwielen gelijk! Een andere, wat minder wetenschappelijk exact verantwoorde, manier is om (bij je achtertandwiel) de ketting op een pin vast te pakken (voorbeeld), en van je achtertandwiel te trekken. Kom je verder dan pak'mbeet een halve centimeter, is hij ook wel versleten. Tevens maakt een versleten ketting gewoon meer geluid, net als een nieuwe overigens, dat hoort zo. Wat als je hem niet vervangt? Dan is de ketting op een gegeven moment zo erg verzwakt dat hij gewoon knapt. Dat wil je echt niet meemaken, je kunt het geluk hebben dat hij rustig op de weg gaat liggen maar hij kan ook je konten (die van jou + die van je motor), been en carter compleet om zeep helpen.



Scenario 2: Out with a bang
Als je ketting niet altijd even goed is onderhouden, of domweg meer heeft (moeten) meemaken, kan deze ook ongelijk slijten. Belangrijk hierbij is te beseffen dat het niet zozeer de kettingplaten zijn die uitrekken, maar vooral de busjes in de ketting die het zooitje aan elkaar vast houden. Wanneer deze een slechte dag hebben (en dan bedoel ik een kutleven) kunnen ze voor legio problemen zorgen. Het grootse probleem is 'zware schakels'. Zware schakels zijn een waarschuwing voor definitief overlijden dus het is een idee om er naar te luisteren. Wanneer je je ketting rond laat gaan in 'ontspannen' toestand zul je kunnen zien dat deze niet zo zeer rustig hangt, maar dat er een paar 'vouwen' in zitten. Die kun je ook niet makkelijk rechtbuigen, die blijven gewoon staan in de stand waarin je ze achterlaat. Niet soepel, niet goed. Dat is dus een zware schakel. Je voelt soms ook in je voetsteunen als een regelmatig (snelheidsafhankelijk) tikken. Een duurdere (AFAM oid) ketting heeft hogere kwaliteit busjes en gaat in theorie langer mee, maar natuurlijk telt het ook mee hoe je er mee omgaat. Een andere manier waarop de ketting raar kan lijken te slijten is wanneer je tandwielen dat doen. Een zogeheten 'ovaal tandwiel' (en dan bedoel ik niet die geoptimaliseerde dingen uit de fietssport) is vaak een budgettandwiel dat (door slechte smering oid) door z'n geharde laag is heen gevreten. Zodra die harde laag weg is, werkt de ketting zich een eind naar binnen en wanneer die niet gelijkmatig over het hele tandwiel gebeurt (en dat doet het eigenlijk nooit :P ) wordt het tandwiel langzaam maar zeker ovaal, letterlijk. Dit is op een foto niet vast te leggen eigenlijk, zie je niet goed. Wél eenvoudig herkenbaar. Draai je ketting rond, en controleer de speling op meerdere punten (4 of zo). Als de speling op sommige punten beduidend kleiner is dan op andere punten heb je waarschijnlijk een ovaal tandwiel te pakken. Ook goed merkbaar als je in de 1 20km/u wil hobbelen: da gaat niet zo goed meer, horten en stoten alom. Het gaat pas echt duur worden wanneer je je speling zonder nadenken stelt op een los deel van de ketting, het strakke deel trekt dan zonder mededogen je uitgaande lager naar de knoppen. Oftewel: vervangen die meuk, en rap een beetje. Er is nog een type slijtage dat je vooral aan je tandwielen kunt zien: haaientanden. De ketting trekt het verzwakte tandwiel compleet uit vorm en uiteraard loopt dit niet lekker meer. Kan zowel voor als achter voorkomen... Vervangen dus.

Extreme gevallen kunnen soms hele creatieve oorzaken hebben, maar over het algemeen verloopt alles vrij soepel wanneer je gewoon je boekje aanhoudt qua onderhoud. Let er op dat je je wiel altijd recht in je achterbrug hebt staan, en dat je ketting goed gesmeerd is. Het is een illusie dat een ketting langer meegaat als je hem mooi poetst, het doet meer kwaad dan goed. Lekker vies en vet laten is het beste, veel schoonmaakmiddelen dringen zelfs door tot de binnendelen van de ketting, waar ze de inwendige smering om zeep helpen en bijvoorbeeld zware punten creëren. Helaas, mag je weer vervangen. Maar hey, een nieuwe ketting is wel mooi bling. Dus, om op te sommen:

Je herkent hem aan één of meerdere van de volgende symptomen, al dan niet exclusief gerelateerd aan een versleten kettingset:

  • Herrie bij het rijden, zingend of ratelend.
  • Bokken op lage snelheid, terwijl het blok goed loopt.
  • Speling varieert, niet meer goed te krijgen.
  • Een geklapt uitgaand lager.
  • Zware punten.
  • Haaientanden (op de tandwielen).
  • Of gewoon: 21 schakel-lengte overschreden.


En nou heel laten die dingen! Horrorfoto's en doemscenario's zijn welkom :+


Zo ziet een goed gebruikt tandwiel er uit ivm een nieuwe:

434404d1332763252-scared-changing-camshaft-sprockets-146-0010-hand-06-zoom.jpg


Zo niet:

rear_sprocket_closeup.jpg


Ketting met zware punten:

3464500691_4f2f87cb84_o.jpg



Verdere horrorkettingen:

full

full

full

full

Wore%20out%20sprocket.jpg
 
Laatst bewerkt:
een leuke voor in dit topic denk ik :)

je hoort vaker mensen zeggen (of schrijven maar dat hoor je dan weer niet) dat je voor een verlengde levensduur van de ketting het beste ergens in het leven van de ketting het voor tandwiel vervangt, dit omdat dit het snelst slijtende deel is van de set.

wat denken jullie hiervan? is het waar, onzin of zit de waarheid (zoals gewoonlijk) ergens in het midden?
 
een leuke voor in dit topic denk ik :)

je hoort vaker mensen zeggen (of schrijven maar dat hoor je dan weer niet) dat je voor een verlengde levensduur van de ketting het beste ergens in het leven van de ketting het voor tandwiel vervangt, dit omdat dit het snelst slijtende deel is van de set.

wat denken jullie hiervan? is het waar, onzin of zit de waarheid (zoals gewoonlijk) ergens in het midden?

Mijn ervaring is dat 99 van de 100 kettingen eerder aan vervanging toe zijn dan het voortandwiel waar ze overheen lopen.

Wat ik bedoel is dat je in theorie wel gelijk hebt, maar mijn ervaring in de praktijk anders is. :)
 
Laatst bewerkt:
In het midden zit geen tanwiel, die zitten vooraan en achteraan.
ok, ik geef het toe... ik moest lachen :+

Mijn ervaring is dat 99 van de 100 kettingen eerder aan vervanging toe zijn dan het voortandwiel waar ze overheen lopen.

Wat ik bedoel is dat je in theorie wel gelijk hebt, maar mijn ervaring in de praktijk anders is. :)
duidelijk. bedankt!
 
Vraagje wat ik ook na het lezen hier niet goed kan beantwoorden...
Mijn ketting heeft een 1 of 2 schakels die niet goed over de tanden lopen. Als je het achterwiel rustig ronddraait, dan voel je een knik bij het voortandwiel, en even later zie je dat het tandwiel niet lekker in 1 van de schakels grijpt. Dat geef teen knik, en daarna loopt de ketting weer soepel totdat de schakel weer bij het voortandwiel is, knik, weer soepel, achtertandwiel knik, enz.
Voortandwiel is zichtbaar aan de achterkant van de tanden aan het verslijten? Nieuwe set is al besteld, maar kan een goed onderhouden ketting op 1 schakel kapot gaan. En waarom is die niet meer gangbaar te krijgen?
Gewoon om weer eens wat wijzer te worden...
Thx!
 
Vraagje wat ik ook na het lezen hier niet goed kan beantwoorden...
Mijn ketting heeft een 1 of 2 schakels die niet goed over de tanden lopen. Als je het achterwiel rustig ronddraait, dan voel je een knik bij het voortandwiel, en even later zie je dat het tandwiel niet lekker in 1 van de schakels grijpt. Dat geef teen knik, en daarna loopt de ketting weer soepel totdat de schakel weer bij het voortandwiel is, knik, weer soepel, achtertandwiel knik, enz.
Voortandwiel is zichtbaar aan de achterkant van de tanden aan het verslijten? Nieuwe set is al besteld, maar kan een goed onderhouden ketting op 1 schakel kapot gaan. En waarom is die niet meer gangbaar te krijgen?
Gewoon om weer eens wat wijzer te worden...
Thx!
Waarschijnlijk heb je ook zijwaartse speling en is je ketting ook uitgerokken.
 
Laatst bewerkt:
Aha... Had al zo'n vermoeden dat het met de ring of zo te maken had idd... Maar zijdelings ook ja? Zo ziet het er wel uit idd...
Maar nieuwe is onderweg, dus dat tikketikketik is dan weg!!
Wat een kl*te gevoel is dat zeg!

Weer wat geleerd..dank voor de antwoorden!
 
Hoelang zou een OEM ketting en aandrijfkettingtandwielen eigenlijk meegaan op een sterke machine zoals bijvoorbeeld een ZX 10, even ervan uitgaande dat het spul goed bijgehouden wordt?
 
kan het dan ook zijn dat je motor een tandje mist tijdens het optrekken. want ik voel een schok als ik m hard doortrek in mn tweede versnelling en in mijn eerste niet.

maar heb een erge versleten ketting en tandwielen
 
kan het dan ook zijn dat je motor een tandje mist tijdens het optrekken. want ik voel een schok als ik m hard doortrek in mn tweede versnelling en in mijn eerste niet.

maar heb een erge versleten ketting en tandwielen

Vreemd dat het in de andere versnellingen niet gebeurd, maar klinkt alsof je ketting te los hangt en vervolgens strak komt te staan bij gas.

Als je normaal optrekt dus niet?
 
Vraagje wat ik ook na het lezen hier niet goed kan beantwoorden...
Mijn ketting heeft een 1 of 2 schakels die niet goed over de tanden lopen. Als je het achterwiel rustig ronddraait, dan voel je een knik bij het voortandwiel, en even later zie je dat het tandwiel niet lekker in 1 van de schakels grijpt. Dat geef teen knik, en daarna loopt de ketting weer soepel totdat de schakel weer bij het voortandwiel is, knik, weer soepel, achtertandwiel knik, enz.
Voortandwiel is zichtbaar aan de achterkant van de tanden aan het verslijten? Nieuwe set is al besteld, maar kan een goed onderhouden ketting op 1 schakel kapot gaan. En waarom is die niet meer gangbaar te krijgen?
Gewoon om weer eens wat wijzer te worden...
Thx!
Ik gok dat het de klinkschakel is die met een voorhamer is dichtgeslagen. Ik zou een nieuw sluitschakeltje bestellen en de vastzittende schakel er tussenuit slijpen.
 
een leuke voor in dit topic denk ik :)

je hoort vaker mensen zeggen (of schrijven maar dat hoor je dan weer niet) dat je voor een verlengde levensduur van de ketting het beste ergens in het leven van de ketting het voor tandwiel vervangt, dit omdat dit het snelst slijtende deel is van de set.

wat denken jullie hiervan? is het waar, onzin of zit de waarheid (zoals gewoonlijk) ergens in het midden?

Na een miljoen kilometers kan ik wel zeggen dat dit afhankelijk is van het onderhoud van je ketting.
Smeer je helemaal niet, of met slechte spray? dan is je ketting het eerst aan de beurt.
Smeer je heel goed, of gebruik je een kettingsmeersysteem dan gaat je voortandwiel het eerst.
 
Terug
Bovenaan Onderaan