How to: Zend-ontvanger

Kees Den Haag

MF veteraan
28 apr 2005
4.909
110
Den Haag
Zend/ontvanger.

Met oog op een motorvakantie naar de UK & Ierland, en ik toch bezig was met de boel te verbouwen, heb ik de GTR voorzien van een zend/ontvanger voor onderlinge communicatie. En dat heeft goed uitgepakt. Daar hebben we heel veel plezier van gehad. Zie het reisverslag: http://www.gtr1400.nl/forum/topic.asp?TOPIC_ID=1111

Buiten dat het handig en gezellig is als je zo nu en dan even kan communiceren, komt het ook de veiligheid ten goede. Je kunt elkaar waarschuwen voor grind in de bocht, gladde wildroosters, schapen, inhalend verkeer en mooie vrouwen. Als de achterste wordt opgehouden kan je als voorste gewoon doorrijden en route aanwijzingen doorgeven. Ook als de onderlinge afstand wat groter wordt is het geen enkel probleem.

Ik heb gekozen voor een UHF transceiver die kan zenden en ontvangen op 400 t/m 470Mhz.(UHF=Ultra High Frequency) En aangezien de ruimte bij een GTR1400 erg beperkt is de portofoon versie. Het voordeel van deze frequentie is dat er niet zo’n hoge antenne nodig is. Bovendien is het bereik uitstekend.

Om niemand in de weg te zitten kan je het beste gebruik maken van de LPD frequenties. (Low Power Device, zoals afstandbedieningen voor auto’s e.d.) Er zijn 69 frequenties beschikbaar. kanaal 01: 433.075MHz t/m kanaal 69: 434.775MHz

Ook er 8 MPR frequenties voor walki talkies, babyfoons, rijscholen e.d.
KANAAL 1, 446.00625 MHZ
KANAAL 2, 446.01875 MHZ
KANAAL 3, 446.03125 MHZ
KANAAL 4, 446,04375 MHZ
KANAAL 5, 446.05625 MHZ
KANAAL 6, 446.06875 MHZ
KANAAL 7, 446.08125 MHZ
KANAAL 8, 446.09375 MHZ

Op de LPD frequenties mag je eigenlijk maar met 10mW (0,01W) vermogen uitzenden, zonder externe antenne. En op de PMR frequenties slechts met 0,5W zendvermogen. Met meer vermogen heb je eigenlijk een zendvergunning nodig. Maar zolang je buiten deze frequenties niemand in de weg zit kom je er wel mee weg.

Ik heb gekozen voor de Wouxun KG-699E met een zendvermogen van 5W.(+/- 70 euro) Maar er zijn overigens ook eenvoudigere portofoons te koop. Zelfs al voor 38 dollar inclusief de verzendkosten! (Zie: 409shop,walkie-talkie,Handheld Transceiver Radio )
Portofoon01.jpg

Om de porto van spanning te kunnen voorzien is een adapter nodig die op de plek van de batterij geklikt kan worden en voorzien is van een sigaretten aanstekerplug.

Er zit geen elektronica in deze plug, op het LEDtje na dan. Deze kan er dus afgeknipt worden en voorzien worden van een connector.
Portofoon02.jpg


De antenne kan er afgeschroefd worden en op de plek van de antenne kan een connector geschroefd worden zodat er een BCN connector op aangesloten kan worden. Een drukknop wordt gebruikt als PTT knop. (Push To Talk) Ik heb twee kabeltjes gebruikt met haakse jack connectoren voor de microfoon ingang en de audio uitgang.
Portofoon03.jpg


Om de portofoon te verbinden met de externe antenne zijn de onderstaande connectors nodig met een stukje coaxkabel van 50ohm.
Portofoon04.jpg


De antenne is een heel erg belangrijk onderdeel. Hiermee staat of valt de bruikbaarheid. Een sterke zender met een zwakke zender zal onvoldoende presteren. En zwakke zender met een goede antenne kan daarentegen wel goede prestaties kunnen halen. De antenne is slechts 37cm lang en is geschikt voor 400 tot 470Mhz.

Voor een motor kan niet iedere antenne gebruikt worden. Er moet gebruik gemaakt worden van een “no ground plane” antenne. Een standaard antenne is bedoeld om bijvoorbeeld op het ijzeren dak van een auto geplaatst te worden. Maar de meeste motoren hebben geen groot ijzer vlak. Gelukkig worden er ook antennes gemaakt voor campers die een plastiic dak hebben. Dit is de Diamond SG-M803N van 39 euro.
Portofoon05.jpg


De onderstaande klem, met een plaatje metaal, is gebruikt om de antenne te bevestigen.
Portofoon06.jpg


De PTT knop is op deze manier bevestigd. Deze keer heb ik een waterdichte knop gebruik. De portofoons hebben ook een VOX functie. Zal je spreekt zal de zender automatisch gaan zenden. Door de lawaaiige omgeving op de motor heb ik hier weinig vertrouwen in en gebruik ik een PTT knop om te spreken.
Portofoon07.jpg


Op de plek van het opbergvakje voor het boordgereedschap is de porto geplaatst. Een paar stukken schuim houden de boel veilig op zijn plaats.
Portofoon08.jpg


Met een klem is de antenne aan de handgrepen van de passagier bevestigd. De passagier heeft hier nauwelijks last van.
Portofoon09.jpg


De antenne staat een beetje schuin zodat de topkoffer gewoon open kan zonder de antenne te raken.
Portofoon10.jpg


Al met al is het mogelijk om voor een bedrag van om en bij 150 euro een motor te voorzien van uitstekende communicatie middelen.
Portofoon11.jpg


Overal in het land staan relais stations op hoge plaatsen. In Amsterdam bijvoorbeeld op de Rembrant toren. Dit zijn gevoelige ontvangers die het ontvangen signaal op een andere frequentie met een hoog vermogen weer uitzenden. Op deze manier kan het bereik vele tientallen kilometers zijn. Maar die zijn eigenlijk alleen voor vergunningshouders.

De porto’s hebben vele instel mogelijkheden. De meeste zijn voor gebruik op de motor niet van belang. De instellingen die wel nut hebben zijn:

- Rogerbeep. Een pieptoon bij het starten met zenden en bij het loslaten van de zendknop. Op de motor is dit zeker handig.
- Busy Channel Lockout. Om te voorkomen dat meerdere mensen tegelijk gaan zenden en door elkaar gaan praten. De zender checkt dan eerst of de boel vrij is.
- CTCSS. Een soort code die er voor zorgt dat je alleen zenders hoort met dezelfde code. Vreemden kunnen er dan niet doorheen komen.
 
Kees,

Helemaal Top !!
Niet alleen voor op de motor , maar ook heel handig voor in de auto !
Deze how to ga ik zeker een keer gebruiken .
Bedankt !

p.s als ik een keer meet info nodig heb is het dan mogelijk om jou hier mee te belasten ?
 
Laatst bewerkt:
Hoi Kees,

Voor communicatie tussen 2 motoren lijkt me dit inderdaad dé oplossing. Een VHF mobilofoon heeft met een goede antenne nog een veel groter bereik maar een goede antenne past gewoon niet op een motor. Ook belangrijk bij de keuze van mobilofoon is dat ie zijn instellingen onthoudt bij power off, zodat je bij het aanzetten van het contact direct kunt praten zonder eerst onder je zadel de instellingen te checken.

Maar, 1 ding wat ik mis: je hebt geen intercom mogelijkheid met je bijrijder op deze manier?
 
Mooie how to, maar houdt er wel rekening mee dat het illegaal is. In NL mogen porto's zonder vergunning niet sterker zenden dan 0.5 w en de antenne mag niet verwijderbaar zijn. Verder moeten radiozenders aan eisen voldoen dat ze andere zenders (politie, brandweer, luchtvaart etc.) niet storen. Een ijverige agent zou je kunnen aanhouden, vervolgen en apparatuur in beslag nemen.
Een legale optie is om een in Nederland gekochte porto te gebruiken. (wel een goedkeurde natuurlijk)
 
Laatst bewerkt:
Eerlijk gezegd heb ik geen ervaring met porto's, ik heb er zelf destijds naar gekeken, maar ben afgehaakt om gedoe met de wet te voorkomen. Nu heb ik een bluetooth setje (op mijn helm) met intercom functie, het werkt prima, maar tot ongeveer 300 m (volgens het boekje zou het 1000 m moeten zijn).
 
Laatst bewerkt:
Met de nieuwe Cardo G9 kom je toch ook al een heel eind? Scheelt een hoop gedoe met porto's en regelgevingen. En met die headsetjes kun je ook nog bellen, naar je favoriete muziek luisteren en die muts van de navigatie kan er doorheen bleren.
Veel werk en volume voor alleen een bike to bike systeempje, of zie ik wat over het hoofd?
 
Mooie how to, maar houdt er wel rekening mee dat het illegaal is. In NL mogen porto's zonder vergunning niet sterker zenden dan 0.5 w en de antenne mag niet verwijderbaar zijn. Verder moeten radiozenders aan eisen voldoen dat ze andere zenders (politie, brandweer, luchtvaart etc.) niet storen. Een ijverige agent zou je kunnen aanhouden, vervolgen en apparatuur in beslag nemen.
Een legale optie is om een in Nederland gekochte porto te gebruiken. (wel een goedkeurde natuurlijk)


IJverige agenten richten zich meer op hardrijders. Een agent met verstand van zendapparatuur moet ik nog tegen komen. De pakkans is nagenoeg nihil. Zeker omdat je constant in beweging bent... En zo lang je op LPD frequenties gaat zitten zit je niemand in de weg. Maar je hebt gelijk, zonder zendmachtiging mag je het eigenlijk niet zo gebruiken. Maar ik ben wel vaker stout in het verkeer....
 
Hoi Kees,

Voor communicatie tussen 2 motoren lijkt me dit inderdaad dé oplossing. Een VHF mobilofoon heeft met een goede antenne nog een veel groter bereik maar een goede antenne past gewoon niet op een motor. Ook belangrijk bij de keuze van mobilofoon is dat ie zijn instellingen onthoudt bij power off, zodat je bij het aanzetten van het contact direct kunt praten zonder eerst onder je zadel de instellingen te checken.

Maar, 1 ding wat ik mis: je hebt geen intercom mogelijkheid met je bijrijder op deze manier?

De antenne is ook geschikt voor VHF. Ik wil eigenlijk nog een porto hebben die zowel UHF als VHF aan kan. Niet zo zeer van wege het grotere bereik maar vanwege de mogelijkheid om op het noodkanaal te kunnen komen in afgelegen gebieden.

De meeste porto''s behouden hun instellingen bij power-off. Daar had ik van te voren aan gedacht.
 
Laatst bewerkt:
Maar, 1 ding wat ik mis: je hebt geen intercom mogelijkheid met je bijrijder op deze manier?

Jawel, maar daarvoor heb ik weer een andere How-to:

Intercom.
De volgende in de serie is de inbouw van de intercom. De intercom is een belangrijk onderdeel. Het zorgt er voor dat er geluid komt bij de bestuurder door middel van headsets. Ook is het met de intercom mogelijk om te kunnen communiceren met de passagier.

Ik maak gebruik van de IMC type MIT-30. Inclusief 4 headsets, twee voor een gesloten helm en twee voor een open helm. (Losse microfoon, of een microfoon aan een stangetje) Deze mono intercom kost 100,-.

De intercom heeft de volgende aansluitingen:
- Aansluiting voor de headset van de bestuurder
- Aansluiting voor de headset van de passagier
- Audio ingang 1
- Audio ingang 2
- 12V voeding

Er zijn twee audio bronnen:
- Zend/ontvanger
- Navigatie systeem (Gesproken navigatie aanwijzingen/Muziek/Telefoon)

De audio ingangen hebben verschillende eigenschappen. Als de bestuurder spreekt met de passagier dan zal het geluid van Ingang 1 gedempt worden naar een laag volume. Ongeveer 20 seconden na dat er niet meer gesproken wordt, wordt het volume automatisch langzaam weer naar normaal niveau opgeschroefd. Dit is ook het geval als er geluid wordt waargenomen op Ingang 2.

Dus met de zend/ontvanger op Ingang 2 en het navigatiesysteem op Ingang 1 is het effect het volgende. Als de zend/ontvanger geluid ontvangt wordt automatisch de muziek van het navigatie systeem gedempt. Als het gesprek over de zender is afgelopen komt de muziek na een seconde of 20 weer helemaal op tot normaal volume. Op die manier kan er gemakkelijk gecommuniceerd worden zonder dat de bestuurder iets hoeft te doen.
Intercom01.jpg


Dit is een headset voor een open- of systeemhelm. In heb geen inbouw foto’s van het inbouwen in de helm omdat ik al een dergelijke headset er in had zitten. Maar dat zal bij ieder merk helm ook weer anders zijn. Zorg er wel voor dat de speakers precies bij het oor van de bestuurder zitten. Een centimeter verkeerd maakt heel veel uit.
Intercom02.jpg


Het intercom kastje is voorzien van connectoren waar de kabels op aangesloten kunnen worden. Indien er een kabel defect raakt kan snel een vervangende kabel aangesloten worden.
Intercom03.jpg


Aangezien de intercom wordt geplaatst boven op de computerunit van de GTR heb ik een boxje van koper gemaakt die aan de massa is verbonden. Dit voorkomt storende geluiden op de intercom en of storingen aan de computer.
Intercom04.jpg


De intercom is niet groot en kan gemakkelijk ergens onder het zadel geplaatst worden.
Intercom05.jpg


Ik maakte op mijn andere motor al sinds lange tijd gebruik van deze intercom. Ik ben er redelijk tevreden over. Ik heb vorige jaar een lange reis gemaakt met mijn zoon achterop. De intercom was gedurende deze reis van groot belang. Buiten een paar keer tijdens stromende regen heeft deze intercom ons niet in de steek gelaten.

De prijs is gunstig in vergelijking met andere merken zoals Autocomm of Bear. Ik kan slechts 2 minpunten bedenken. De intercom is mono, en de kabel voor de passagier is gevoelig voor vocht. Maar met beide tekortkomingen kan ik goed leven.
 
Laatst bewerkt:
Met de nieuwe Cardo G9 kom je toch ook al een heel eind? Scheelt een hoop gedoe met porto's en regelgevingen. En met die headsetjes kun je ook nog bellen, naar je favoriete muziek luisteren en die muts van de navigatie kan er doorheen bleren.
Veel werk en volume voor alleen een bike to bike systeempje, of zie ik wat over het hoofd?

Dit is wat professioneler denk ik. Het bereik is veel groter. Bovendien kan je hier handmatig mee zenden door op een knop te drukken. Bij de Cardo is het volgens mij VOX of blijf je permanent zenden. VOX is door omgevingsherrie erg lastig in gebruik.
Een "Roger beep" aan het begin en einde van het gesprek is bij een motor ook heel erg handig. En ik hoef niks op te laden, en dat is bij langdurig gebruik en bij dagelijks gebruik veel handiger.

Ik heb al Navigatie met muziek en GSM, daar werk het gewoon mee samen.
 
En de boel moet natuurlijk ook bedient kunnen worden. Voor de liefhebbers een Howto:

Bedieningsconsole & relaisbox
Om accessoires zoals intercom, verstralers, versterker en zend/ontvanger te kunnen bedienen is een bedieningsconsole nodig.

Wederom een waterdichte aluminium behuizing waarin de componenten geplaatst worden.
bedieningsconsole01.jpg


Voor de bediening worden mini-schakelaars gebruikt. De schakelaars worden waterdicht gemaakt door een rubber ringetje en een soort van rubber condoom dat er op geschroefd kan worden.
bedieningsconsole02.jpg


De LED’s geven de status weer van de verschillende functies. Door de speciale rubbertjes kunnen ze waterdicht geplaatst worden. De LED’s met 3 pootjes kunnen twee kleuren weergeven. (rood/groen of rood/oranje)
bedieningsconsole03.jpg


Aan de achterkant goed uitmeten of alles past en vervolgens de gaatjes boren.
bedieningsconsole04.jpg


Hier met alle benodigde gaten. Het grote gat is voor de volumeknop.
bedieningsconsole05.jpg


Uiteraard de boel netjes zwart spuiten.
bedieningsconsole06.jpg


Even de juiste positie passen en meten op de motor en voorzien van een bevestigingsbeugeltje.
bedieningsconsole07.jpg


De componenten kunnen gemonteerd worden. Hier de volumeknop en de schakelaars. De volume knop bevat tevens een aan/uit schakelaar.
bedieningsconsole09.jpg


Hier de voorkant en klaar om de LED’s te plaatsen. De LED’s worden voorzien van een weerstandje om ze op de juiste spanning te laten werken.
bedieningsconsole10.jpg


bedieningsconsole11.jpg


Goed passen en meten, want alles past maar net.
bedieningsconsole12.jpg


De kabel kan er dan in, en de draden kunnen vast gesoldeerd worden.
bedieningsconsole13.jpg


De rubber rand in de deksel voor de waterdichtheid.
bedieningsconsole14.jpg


En met goed passen en meten kan de boel er in.
bedieningsconsole15.jpg


Dan is het bedieningsconsole klaar.
bedieningsconsole16.jpg


Wat rest is een 15-polige connector aan de kabel vast te maken. En dat is best een klus.
bedieningsconsole17.jpg


En uiteraard zorgen dat aan de andere kant bij de connector de kleuren overeenkomen.
bedieningsconsole18.jpg


Hier een overzicht van de verschillende functies.
bedieningsconsole19.jpg


En zo zit ‘ie er op.
bedieningsconsole20.jpg


Microfoon voorversterkertje
Dit voorversterkertje dient er voor om het signaal van de microfoon in de helm te versterken zodat dit aangesloten kan worden op de versterker. Dit is een standaard bouwpakketje van 8 euro.
Mic-voorversterker1.jpg


Hier met de componenten er op. En twee relais voor het schakelen van de signalen.
Mic-voorversterker2.jpg


Alles inclusief de relais in de behuizing en voorzien van connectoren. Als de zend/ontvanger uit staat zal bij het drukken op de PTT knop het geluid uit de microfoon naar de versterker gestuurd worden en door de speakers klinken.
Mic-voorversterker3.jpg


Relaisbox[/size=3]
Het bedieningsconsole wordt aangesloten op de relaisbox. Dit is eigenlijk het hart van alles. Hier worden alle accessoires op aangesloten en met elkaar verbonden via relais. (Intercom, versterker, LED remlicht, LED verstralers, headset, zendontvanger, PTT knop, navigatie, mic-voorversterker, etc.)

Een standaard experimenteer print wordt gebruikt als printplaat. Er komen 8 relais met twee maal een wisselcontact op te zitten. En 8 blus diodes om de piek van de spoel van de relais te onderdrukken.
Relaisbox01.jpg


De bovenkant van de relais is wit gemaakt zodat er gemakkelijk op geschreven kan worden. Ieder relais heeft een nummer gekregen en de functie is er op geschreven. Hier zijn de relais en de blus diodes op de print gesoldeerd.
Relaisbox02.jpg


De zwarte draad verbind alle relais met de massa.
Relaisbox03.jpg


De 15 aderige kabel voor de verbinding met het bedieningsconsole wordt door de print gehaald zodat deze stevig en overzichtelijk vast zit.
Relaisbox04.jpg


De print op de gewenste afmeting gezaagd. Daarna worden alle verbindingen gemaakt. En dat zijn er een hoop. Voor de liefhebbers is hier het elektrische schema: Internetstoringen en Onderhoud van XS4ALL
Relaisbox05.jpg


Alle kabels voorzien van connectoren. De audio kabels voorzien van 3,5mm jack pluggen. De overige kabels van quick-lock connectoren. De kabels worden voorzien van labels om ze uit elkaar te houden.
Relaisbox06.jpg


De kast kan dichtgeschroefd worden en dan is ‘ie klaar voor plaatsing.
Relaisbox08.jpg


En hier geplaatst onder het elastiek en aangesloten.
Relaisbox09.jpg
 
Laatst bewerkt:
Leuke howto's.

Ik kan begrijpen dat voor mensen zonder een achtergrond in de elektronica dit niet te volgen is.
I.i.g. Leuk bedacht allemaal.

In de jaren 90 reed ik met een maatje een aantal jaren op een cbr1000f en mijn maatje ook.
Wij hadden allebei onze c machtiging gehaald en een dualband portofoon ingebouwd in de motor.
De antenne stak naar onderen aan de binnenkant van het achterspatbord en de ptt switch was de seinknop van het grootlicht geworden.

Diverse lange ritten gemaakt door Zwitserland, Oostenrijk,Frankrijk, italie enz.
We hebben heel veel plezier van deze oplossing gehad, ff tanken, bakkie doen, sanitaire stop, inhalen. Geweldig
 
Leuke howto's.

Ik kan begrijpen dat voor mensen zonder een achtergrond in de elektronica dit niet te volgen is.
I.i.g. Leuk bedacht allemaal.

In de jaren 90 reed ik met een maatje een aantal jaren op een cbr1000f en mijn maatje ook.
Wij hadden allebei onze c machtiging gehaald en een dualband portofoon ingebouwd in de motor.
De antenne stak naar onderen aan de binnenkant van het achterspatbord en de ptt switch was de seinknop van het grootlicht geworden.

Diverse lange ritten gemaakt door Zwitserland, Oostenrijk,Frankrijk, italie enz.
We hebben heel veel plezier van deze oplossing gehad, ff tanken, bakkie doen, sanitaire stop, inhalen. Geweldig

Ik heb nu een waterdichte PTT (Push To Talk) switch. De standaard drukknop die ik gebruikte ging tijdens de vakantie stuk. Toen maar de pass knop gebruikt als noodoplossing. Maar bij stilstand met ingeknepen koppeling kon ik er moeilijk bij. Maar het voldeed prima als noodoplossing.
 
Geweldig dit! Lees het aandachtig. Er komt flink wat hobby electronica op die motor van je te zitten zie ik al wel :P

Ik vraag me wel af wat die blus diodes nou precies doen? Welk probleem lossen ze op?
 
Geweldig dit! Lees het aandachtig. Er komt flink wat hobby electronica op die motor van je te zitten zie ik al wel :P

Ik vraag me wel af wat die blus diodes nou precies doen? Welk probleem lossen ze op?

Een relais bevat een spoel die een schakelaar aantrekt. Als de spanning op de spoel plots wegvalt ontstaat er een omgekeerde korte spanningspuls. De blusdiode zorgt er voor dat deze puls verstookt wordt.

Bij oudere auto's kan je bijvoorbeeld een tik horen op de autoradio bij het gebruik van de knipperlichten. Blusdiodes kunnen dit effect verminderen.
 
Terug
Bovenaan Onderaan