Met alle reisverslagen hier kan ik natuurlijk niet achterblijven. Verslag van mijn vakantie van afgelopen nazomer, niet al te spannend vind ik persoonlijk, maar het kan ermee door. Omdat ik weer eens wat anders wilde dan De Alpen of Scandinavië besloot ik dit keer naar het oosten te rijden. Ik wilde eigenlijk richting Roemenië, maar omdat ik vanwege het werk niet langer dan 2 weken vrij kon nemen, en ik geen zin had om me te haasten en naast het rijden dit keer ook wel wat andere dingen wilde bezoeken, besluit ik het rustig aan te doen en dichter bij huis te blijven. Polen, Tsjechië en eventueel Slowakije is ver genoeg deze keer. Wat ik sowieso wil bezoeken is de stad Krakau in Polen, en het concentratiekamp Auschwitz. Ik ben niet van het plannen, maar omdat je voor Auschwitz moet reserveren ontkom ik er dit keer niet aan. Ik besluit dit dus maar als eerste te doen, dan kan ik daarna de planning loslaten en mijn gang gaan.
Zaterdag 1 september, dag 1: 420km
Vandaag het begin van de meteorologische herfst, maar daar is gelukkig nog weinig van te merken. Het is een mooie dag, blauwe lucht en een graad of 24. Niks mis mee dus. Gisteravond moest ik tot laat werken, dus ik heb nog niks voorbereid. Ik ga op het gemakje opstarten en mijn spullen pakken, en dan zie ik wel hoe laat ik weg ben. Om 12:15 uur ben ik klaar voor vertrek. Ik richt mijn pijlen voor vandaag globaal op de Harz, ik zie wel hoe ver ik kom. Maandagavond wil ik in Krakau zijn, want de reservering die ik voor het bezoek van Auschwitz heb moeten maken staat voor dinsdag. 3 dagen om in Krakau te komen, alle tijd dus.
Ik gooi nog even de tank vol en ga op pad. Gewoon via de snelweg, want het is al laat en anders kom ik helemaal nergens vandaag. Na de A8 en de A10 rij ik de A1 helemaal tot het einde af. Net over de grens bij De Lutte stop ik op een parkeerplaats voor een broodje. Nog even Osnabrück voorbij, en dan buig ik af richting Bielefeld. De snelweg is afgesloten wegens werkzaamheden, dus ik moet er af en binnendoor. Komt goed uit, dat was ik vanaf Bielefeld toch al van plan. Eerst even de tank weer vol en dan in de Garmin even globaal een route invoeren. Het begint nog niet zo heel bijzonder, maar de omgeving wordt steeds mooier en heuvelachtiger, prima rijden. In het dopje Höxter zie ik een bord naar een camping. Ik zit nog niet in de Harz, maar ik vind het voor vandaag wel mooi geweest. Het is 18:15 uur, en ik begin alvast met het goede voornemen deze vakantie wat minder lang te rijden en ook af en toe wat eerder te stoppen om nog wat van de omgeving te zien. De camping ligt aan de rand van het dorp, dus daar kan ik vanavond nog even naartoe wandelen.
Ik krijg een wat krap plekje tegenover de receptie aangewezen, maar het is maar voor één nacht dus het maakt ook weinig uit. In het laatste avondzonnetje zet ik de tent op, in het campingwinkeltje haal ik nog wat te drinken voor vanavond en bestel ik gelijk broodjes voor morgenochtend. De camping ligt langs de rivier de Weser, maar alleen vanaf de buitenste plekken kan je de rivier ook echt zien, dus ik loop er even naartoe. Het is best mooi hier, de rivier stroomt nog flink door. Na een klein rondje over de camping ga ik eten, gewoon een zak pasta opwarmen, niks mis mee. Na het eten loop ik even naar het dorpje. Het is even wennen dat het alweer laat in het seizoen is, want het is nog geen 8 uur en de zon begint al onder te gaan. Na een paar honderd meter langs de rivier te hebben gelopen kom ik in het dorp. Op een terrasje bij een Italiaanse ijsbar neem ik eerst een espresso, en daarna natuurlijk een Italiaans schepijsje. Ik kijk nog even rond en loop dan weer terug naar de camping. Jammer dat er 50 cent in de douche moet, maar het sanitair is verder prima, netjes en schoon, dus het is wel best zo. Ik ga redelijk op tijd slapen, morgen wil ik wel wat kilometers gaan maken.
Zondag 2 september, dag 2: 504 km (Totaal 924)
Ik heb de wekker om 7 uur, dan ben ik hopelijk een beetje op tijd weg. Ik ga me niet haasten, maar het moet ook niet al te laat gaan worden. Het is strak blauw en de zon begint al op te komen. Alles is wel zeiknat van de condens, want er staat totaal geen wind en het was erg vochtig vannacht, maar dat komt ook wel weer goed. Ik pak alvast de eerste spullen in, en om 8 uur kan ik mijn broodjes ophalen. Na een lekker ontbijtje met prima broodjes pak ik de rest van de spullen en ben ik om 08:50 uur klaar om te gaan. Voor mijn doen behoorlijk vroeg.
Ik rij eerst binnendoor richting de Harz. Ik ben er nooit geweest en heb me zoals gewoonlijk weer niet echt voorbereid, dus ik doe maar wat en als ik iets zie wat me interessant lijkt ga ik even kijken. Zo kom ik uit bij de Hahnenklee, een dorpje met een houten staafkerk. Leuk om even te zien, maar het gehalte bejaarden is me iets te groot. Even verderop in Goslar stop ik bij een restaurantje op een berg met uitzicht op de stad. Koffie met gebak op het terras, en daarna snel weer door. Het is wel leuk rijden in de Harz, hier moet ik maar eens wat meer tijd door uittrekken. Het is niet te ver van huis, dus dat komt wel een andere keer.
Na een korte stop bij het bezoekerscentrum in Altenau stap ik weer op, want het is wel de bedoeling dat ik nog ergens kom vandaag. De Harz was slechts een tussenstop en niet de bestemming, dus ik ga weer verder. Ik laat de Harz weer langzaam achter me, en hoewel ik het na de stralende start van de dag niet had verwacht is het bewolkt geworden en begint het zelfs te regenen. Ik kijk het even aan, maar besluit al snel mijn regenpak aan te trekken. Dat blijkt achteraf een goed idee te zijn geweest, want het blijft niet bij een paar spatjes. Ik moet nog lunchen en ik heb broodjes bij me, maar omdat het inmiddels flink regent moet ik daar wel een droog plekje voor hebben. Dat wordt uiteindelijk onder de overkapping van een dichte supermarkt in Alsleben langs de rivier de Saale. Niet echt idyllisch, maar wel droog.
Om na een flink stuk binnendoor toch nog wat kilometers te kunnen maken ga ik na het eten meteen de snelweg op. Schiet veel meer op, en anders zit ik toch alleen maar moeilijk te doen om een aantal grote steden voorbij te komen. Bovendien is het weer nog steeds ruk, dus dan is er ook weinig aan om binnendoor te rijden. Even een paar uurtjes de blik op oneindig op de snelweg, maar dan schiet je ook wel lekker op. Via de 14 ga ik langs Leipzig richting Dresden, en vervolgens door richting de Poolse grens. Na een uurtje of 2 regen wordt het gelukkig weer droog, en langzaam begint het ook weer een beetje op te klaren. Ik begin me alvast een beetje te oriënteren op een camping, maar ik zie in de POI’s van Archies campings dat er de eerste 100 kilometer over de Poolse grens weinig campings zijn. Vlakbij de grens, in Görlitz zie ik wel iets, maar ik kom er niet helemaal uit of dit nou een camping is of alleen een camperplaats. Voor de zekerheid kies ik er dan maar voor om nog iets eerder te stoppen, in Bautzen, ongeveer 50 kilometer voor de grens.
De camping in Bautzen is prima, vlak langs de snelweg maar net ver genoeg om er geen last van te hebben. Het sanitair is zo schoon dat je er van de grond kan eten en de kampeerplekken zijn erg ruim. Broodjes besteld en de tent opgezet, en zowaar komt de zon nog even door. Net zo min als ik vanochtend had verwacht dat ik in de regen terecht zou komen, had ik vanmiddag in de regen gedacht dat ik nog in de zon zou eindigen vandaag. Na het eten loop ik nog een stukje naar het naastgelegen stuwmeer, maar door de hitte en droogte van deze zomer staat het water erg laag. De normaal drijvende steiger ligt op de grond en zelfs dan is het nog zeker een meter of 20 verder voordat je bij de waterlijn komt. Het is alweer snel donker, dus ik heb het wel gezien hier. In de gezamenlijke zitruimte op de camping maak ik even mijn verslagje en de route voor morgen, en ga daarna douchen. De weersvoorspelling is goed, dus we zullen het zien.
Maandag 3 september, dag 3: 576 km (Totaal 1400)
Ik heb de wekker weer om 7 uur. Alles is gehuld in een dichte mist en de tent is weer drijfnat. Ik doe alvast wat voorwerk, en kan om 8 uur de broodjes ophalen. Al snel trekt de mist op en komt de zon door. Dat gaat de tent niet drogen, maar die staat vanavond toch weer. Om 09:10 uur ben ik klaar voor vertrek. Iets later dan gisteren, maar alsnog geen slechte score. Eerst nog even de tank vol en wat boodschappen doen, en dan kunnen we weer op pad.
Ik heb nog ruim 550 kilometer te gaan voor ik in Krakau ben, dus ik besluit wederom wat snelweg te pakken. Eigenlijk niks voor mij, maar het schiet wel lekker op. Na een kilometer of 50 steek ik de grens met Polen over. Hoewel ik nog steeds op een doorgaande snelweg zit is het extreem rustig op de weg. Ik begin me af en toe zelfs af te vragen of ik niet per ongeluk een afgesloten snelweg opgereden ben, want zowel voor als achter me zie ik helemaal niemand anders rijden. Naarmate ik de stad Wroclaw (Of Breslau op z'n Duits) nader begint het wat drukker te worden. Hier gaat de snelweg over in een tolweg, dus ik ga er vanaf want contant Pools geld heb ik nog niet. De eerste 200km voor vandaag zitten er op.
Meteen nadat ik de snelweg heb verlaten stuur ik een zandpad tussen de weilanden in. Even uit de drukte een mooi plekje zoeken om wat te eten. Brood en beleg heb ik bij me, zonnetje schijnt, meer heb ik niet nodig. Na het eten ga ik verder binnendoor. Het gaat prima, de wegen zijn niet slecht en ik rij aardig door, maar echt boeiend is de omgeving ook niet echt te noemen. Na een paar uur rijden kom ik in een dorpje langs een pinautomaat en ga ik eerst maar even wat Zloty’s pinnen. Niet teveel want het meeste is vast wel met pin te betalen, maar een beetje contant achter de hand is wel handig. Met omgerekend iets meer dan 100 euro aan Zloty’s moet ik de komende dagen wel door kunnen komen.
Ondertussen ben ik in een vrij drukke omgeving terecht gekomen. Ik rij eigenlijk alleen nog maar door dorpen en steden waar het stikt van de verkeerslichten. Het schiet totaal niet op, en met een temperatuur die intussen is opgelopen tot 27 graden begint de lol er wel een beetje af te raken. De laatste 140 kilometer van vandaag besluit ik weer via de snelweg af te leggen. Binnendoor rijden is leuk, maar dan moet de omgeving ook wel een beetje meewerken. Ik moet een aantal keer stoppen om tol te betalen. De eerste keer maar liefst 1,90 Zloty, omgerekend iets van 50 cent. De mevrouw in het hokje is er niet echt blij mee dat ik met een briefje van 100 betaal, maar ik heb nou eenmaal niks anders. Voordeel is dat ik daarna dan wel weer kleingeld genoeg heb
Ik moet nog 2x stoppen voor het betalen van 5 Zloty, stelt allemaal niks voor, bij elkaar nog geen 3 euro en het schiet een stuk meer op. Bij een tankstation stop ik nog voor een bakkie en een ijsje, voor ik me opmaak voor de laatste etappe.
Om 17:00 uur kom ik aan op camping Smok aan de rand van Krakau. Geinig dat de tripteller op de Garmin exact 1400.0km aangeeft, op de tiende nauwkeurig. Omdat ik hier 3 nachten wil blijven staan zoek ik iets nauwkeuriger naar een mooi plekje, in ieder geval niet al te laag want volgens het weerbericht gaat de er de komende dagen wel wat water naar beneden komen. Voorlopig schijnt de zon gelukkig nog volop, en is de natte tent in een paar minuten alweer droog. Regenpak is nog nat van gister, dus kan ook mooi even drogen.
Na het eten loop ik nog even naar een supermarkt een kilometer verderop. Volgens het meisje van de receptie was het veel te ver om te lopen, maar ik ben er met 15 minuten wandelen. Omdat ik een paar dagen blijf staan kan ik wat meer spullen inslaan, zonder dat ik hoef op te letten of ik het allemaal wel mee krijg op de motor. Terug op de camping is het inmiddels donker en moet ik voor het werk nog even wat dingen op de mail zetten. Daar ga ik geen gewoonte van maken, maar dit moest nog even af. Daarna kan de telefoon van de zaak uit voor de rest van de vakantie. Na een lekker warme douche ga ik om 22:30 uur slapen. Morgen ga ik Auschwitz bezoeken, en volgens mijn ticket moet ik er om 08:00 uur zijn. Ik weet niet precies of mijn reservering tot een bepaalde tijd geldig is, dus ik probeer er maar op tijd te zijn. Het is nog een uurtje rijden vanaf de camping, dus weinig tijd voor relaxen morgenochtend, de wekker staat op 6 uur.
Dinsdag 4 september, dag 4: 125km, totaal 1525
Vannacht wat onweer en regen, maar als om 6 uur de wekker gaat is het gelukkig droog. Ontbijten en spullen pakken, en om 7 uur ben ik klaar voor vertrek. De camping is nog in diepe rust, en omdat ik me kan voorstellen dat de rest van de aanwezigen op dit tijdstip nog niet echt zit te wachten op een ploffende eencilinder met Leovince’s duw ik de motor maar even het veld af. Bij de uitgang van de camping blijkt het hek nog dicht te zitten. Ondanks dat het volgens de informatiefolder om 6 uur open zou moeten gaan is alles nog dicht en er is niemand aanwezig. Het loophekje is erg smal, en de haakse bocht die voor zit maakt het ook niet makkelijk om de motor er door te krijgen, maar ik ga het proberen. Koffers eraf, en na een hoop gekloot, zweetdruppels en nog een paar extra gebruikssporen op de motor ben ik het loophek door. Het had geen centimeter smaller moeten zijn.
Na dit oponthoud kan ik dan eindelijk op weg naar Oświeçim, want dat is hoe Auschwitz in het Pools heet. Het is 60 kilometer rijden, maar via drukke binnenwegen kost het me een uur. Het is druk, ochtendspits, en omdat er in deze regio weinig snelwegen zijn moet al het verkeer over de binnenwegen. Veel vrachtverkeer wat dwars door de dorpen moet, dus ik heb wel eens leuker gereden. Uiteindelijk ben ik om 08:15 uur bij Auschwitz 1, waar ook het museum is.
Om te beginnen een kleine introductie voor wie niet op de hoogte is van de situatie: Auschwitz bestond uit 3 hoofdkampen, en talloze kleinere subkampen. Het oorspronkelijke basiskamp is Auschwitz 1. Destijds lag dit aan de rand van de stad, inmiddels is het door uitbreiding van de stad redelijk ingebouwd. Op deze locatie bevindt zich het museum, verdeeld over de vele stenen barakken op het terrein. Op deze locatie vind je ook de welbekende toegangspoort. Op ongeveer 2 kilometer afstand van het basiskamp vind je de locatie Auschwitz 2 Birkenau. Dit is de grootste locatie, en ook de plek waar de massavernietigingen plaatsvonden. Auschwitz 3 Monowitz was het werkkamp, maar hiervan is tegenwoordig niet veel meer van terug te vinden. Ik zal zowel Auschwitz 1 als 2 bezoeken. Voor het museum in Auschwitz 1 is nodig om te reserveren (het is wel gratis), Auschwitz 2 is zonder reservering vrij te bezoeken. Omdat ik niet bij de massa respectloze selfie makende toeristen wil horen heb ik zelf besloten geen foto’s van binnen de kampen te maken. Op deze manier kan ik alle indrukken ook op me laten inwerken zonder dat ik de hele tijd foto’s aan het maken ben. Van deze dag dus geen foto’s, behalve van de gedenkplaat, en wie het niet kan of wil lezen, sla gerust over.
Mijn reservering is geldig vanaf 8 uur, maar ik kan nergens vinden of dit tot een bepaalde tijd geldig is. De terreinen zijn groot, dus om niet de hele dag in motorpak te hoeven lopen heb ik wat makkelijkere kleding bij me. Nadat ik me even heb omgekleed en alle motorkleding in de koffers heb gepropt sluit ik aan in de rij. Als ik om 08:35 aan de beurt ben blijkt dat de reservering maar een half uur geldig is, en nu dus 5 minuten verlopen. Handig als ze dat er even opgezet hadden… Na wat omzwervingen en een nieuw ticket kan ik even later dan toch naar binnen.
Al direct als je binnenkomt ga je de bekende en indrukwekkende Arbeit macht Frei-poort door. Voor zover je er op deze locatie kunt over kunt spreken ziet Auschwitz 1 er nog redelijk beschaafd uit. De barakken zijn van steen en in goede staat. In de meeste barakken zijn tentoonstellingen en exposities. Natuurlijk veel foto’s, maar ook afgenomen spullen en bezittingen. Ook hebben de meeste landen van waaruit slachtoffers kwamen een eigen barak met een expositie die door het land zelf is samengesteld. Zo ook een barak met museum van Nederland.
Het is indrukwekkend om op de plek te zijn waar je al zoveel over gehoord en gelezen hebt. In een van de barakken staat een lange rij met gevangen gekleed in de bekende streepjesuniformen. Poppen natuurlijk, maar daardoor niet minder indrukwekkend. Ik word er wel even stil van. Helaas worden de indrukken voor mij wel een beetje overschaduwd door de enorme groepen bezoekers. Busladingen vol lopen met gids door het kamp. Ik heb besloten om geen bezoek met gids te doen, omdat ik op mijn eigen tempo rond wil kunnen kijken. Nu ik dit zie ben ik daar helemaal blij mee. Het raast bijna over het terrein. Stoppen, verhaaltje, foto’s maken zodat je thuis kan bekijken wat je had kunnen zien, en daarna gelijk weer door. Niks voor mij. Ook verbaas ik me werkelijk over mensen die overal selfies staan te maken, als trofee en trots dat je op deze plek bent geweest. Het zal wel aan mij liggen, ik word oud denk ik.
Helaas begint het al snel nadat ik binnen ben te regenen. Niet zo heel erg, want je loopt eigenlijk continue van de ene barak naar de andere, waarbij je maar kort buiten bent. Nadeel is wel dat de gidsen van alle begeleide groepen hun praatje binnen in de barakken houden, waardoor het erg druk is. Een gang van amper een meter breed, waar groepen van meer dan 40 personen in staan te wachten. Er is bijna niet doorheen te komen, waardoor ik sommige barakken maar oversla en later nog een keer probeer. Het is echt te druk, eigenlijk te gek voor woorden. Goed om te zien dat dit niet vergeten wordt, maar wat mij betreft mag er best een maximum aan het aantal bezoekers gesteld worden. Voor mij geeft dit toch wel een beetje een negatief beeld, precies waar ik bang voor was.
Om omstreeks half 1 ben ik klaar in het kamp, en ga ik weer richting de motor. De regen begint minder te worden, en verderop wordt de lucht zelfs wat lichter. Ik besluit eerst even wat te gaan eten in een van de naastgelegen restaurants, in de hoop dat het daarna helemaal droog is. Het is precies lunchtijd dus het is druk, maar gelukkig schiet het wel redelijk op. Ik kies voor iets wat volgens de kaart traditioneel Pools is en waarvan ik niet meer weet hoe het heet, maar het smaakte prima.
Na het eten is het inderdaad gelukkig droog geworden. Het is maar een kilometer of 2 naar het volgende kamp, Auschwitz Birkenau. Normaal doe ik het nooit, maar dit kleine stukje kan ook wel even zonder motorpak, anders ben ik langer bezig met omkleden dan met rijden. Ik parkeer de motor bij een nieuw bezoekerscentrum met bewaakte parkeerplaats, waarna je nog een paar honderd meter moet lopen naar het kamp.
Het hoofdgebouw, met de poort waardoor de treinen het kamp in kwamen rijden staat er nog. Door de poort van het hoofdgebouw kom je het kamp binnen. Het kamp is enorm, niet te bevatten zo groot. Op een aantal barakken na is vrijwel alles weg, maar de funderingen en alle hekken en omheiningen staan er nog waardoor je een goed beeld krijgt van de omvang van het kamp. Ik neem uitgebreid de tijd en loop half in gedachten verzonken rond. Het is gewoon niet te bevatten wat hier is gebeurd. Ondanks de vele boeken en documentaires die ik heb gezien en gelezen blijft het gewoon onmogelijk om je in te beelden wat voor gruwelijkheden zich hier hebben afgespeeld, en misschien is dat maar goed ook. Ondanks dat er van dit kamp veel minder over is dan van Auschwitz 1, vind ik dit veel indrukwekkender, vooral door de omvang. Ook vanwege de omvang spreiden de bezoekers zich veel meer uit, dus van de drukte heb ik geen last meer.
Via de plattegrond waar ik bij de ingang even een foto van gemaakt heb kan ik zien waar ik precies loop. Mannenkamp, vrouwenkamp, zigeuners, Hongaren, zieken en nog veel meer, allemaal in afzonderlijke kampen. Nu loop je overal vrij doorheen, maar alleen dat was destijds al onmogelijk. Het spoor en het perron waar te treinen uitgeladen werden, een deel ging naar het Saunacomplex waar hun bezittingen werden afgenomen, ze werden ontsmet, geschoren en gewassen, getatoeëerd en ze hun kampkleding kregen waarna ze in een van de delen van het kamp werden ondergebracht. Het andere deel werd direct naar de gaskamers geleid. Het saunacomplex staat er nog, de gaskamers zijn opgeblazen en niet meer dan bergen puin. Toch is het door de fundamenten nog duidelijk herkenbaar hoe het eruit gezien moet hebben. Het is echt onvoorstelbaar. Achter op het terrein, tussen twee voormalige gaskamers een groot monument. Rondom de crematoria meerdere asheuvels en plekken waar de lichamen in de open lucht werden verbrand. Het is echt niet te bevatten allemaal.
Het is drukkend warm, en intussen is de lucht zwaar betrokken en hoor ik in de verte al een onweersbui aankomen. Het kamp is enorm en er is nergens enige beschutting. Ondanks dat ik nog niet klaar ben loop ik toch alvast terug naar de ingang, want dit kon wel eens een zware zomerse onweersbui gaan worden. Omdat ik helemaal achter in het kamp sta moet ik een flink stuk lopen, en al snel kom ik er achter dat ik het niet droog ga redden. De eerste dikke druppels vallen en gaan al snel over in een enorme stortbui, met windstoten en een gigantisch onweer. Niet echt fijne omstandigheden om op een open vlakte te lopen. Van alle kanten komen grote groepen bezoekers naar de uitgang rennen, velen hebben geen jas of paraplu dus zijn totaal doorweekt. Ik heb gelukkig nog een jas dus ik hou het vergeleken bij de rest nog redelijk droog. Eenmaal onder de hoofdpoort sta ik droog, maar ik ben niet de enige. Als haringen in een ton staan we te schuilen. Een vloedgolf van water komt vanaf de toegangsweg en stroomt precies onder de poort door. Ik heb gelukkig bergschoenen aan, maar iedereen met sportschoenen is er in een waterstroom van zeker 10 centimeter diep iets minder goed aan toe.
Als de regen wat afneemt ga ik terug naar de motor. Ik ben eigenlijk nog niet helemaal klaar, maar het is inmiddels al half 7, en het kamp sluit om 7 uur. Teruggaan heeft weinig nut meer. Ik haal al mijn spullen uit de koffers en onder de overkapping van het bezoekerscentrum kan ik me droog omkleden. De laatste groepen wachten doorweekt op de bussen die ze weer komen ophalen en de rust keert terug in het kamp.
Na nog een klein rondje door de omgeving ga ik terug naar de camping. Het is inmiddels donker maar zo goed als droog, hoewel het over natte en onverlichte wegen nog steeds niet echt prettig rijden is. Vlak voor ik aankom begint het weer te regenen, en eenmaal terug pak ik snel mijn spullen en ga in de overdekte zitruimte van de camping zitten. Ik hang mijn natte zooi een beetje uit, maar als de regen weer overgaat in een enorme stortbui houdt het dak het ook niet meer. Aan alle kanten komt het water er doorheen. Zeker 1,5 uur lang blijft het storten van de lucht. Het water golft over de paden en het veld staat helemaal blank. Ik hoop maar dat de tent het houdt.
De enige plek waar het nog wel droog is, is het toiletgebouw. Daar probeer ik de meeste spullen alsnog even uit te hangen. Echt drogen zal het niet, maar anders zit ik met al die drijfnatte zooi in de tent. Nadat ik nog even heb gedoucht blijkt het droog te zijn. Het is wat vochtig in en onder de tent, maar binnen is alles gelukkig nog droog. Doodmoe van alle indrukken kruip ik mijn slaapzak in, wat een dag vandaag. Morgen hopelijk een wat vrolijker dag.
Zaterdag 1 september, dag 1: 420km
Vandaag het begin van de meteorologische herfst, maar daar is gelukkig nog weinig van te merken. Het is een mooie dag, blauwe lucht en een graad of 24. Niks mis mee dus. Gisteravond moest ik tot laat werken, dus ik heb nog niks voorbereid. Ik ga op het gemakje opstarten en mijn spullen pakken, en dan zie ik wel hoe laat ik weg ben. Om 12:15 uur ben ik klaar voor vertrek. Ik richt mijn pijlen voor vandaag globaal op de Harz, ik zie wel hoe ver ik kom. Maandagavond wil ik in Krakau zijn, want de reservering die ik voor het bezoek van Auschwitz heb moeten maken staat voor dinsdag. 3 dagen om in Krakau te komen, alle tijd dus.
Ik gooi nog even de tank vol en ga op pad. Gewoon via de snelweg, want het is al laat en anders kom ik helemaal nergens vandaag. Na de A8 en de A10 rij ik de A1 helemaal tot het einde af. Net over de grens bij De Lutte stop ik op een parkeerplaats voor een broodje. Nog even Osnabrück voorbij, en dan buig ik af richting Bielefeld. De snelweg is afgesloten wegens werkzaamheden, dus ik moet er af en binnendoor. Komt goed uit, dat was ik vanaf Bielefeld toch al van plan. Eerst even de tank weer vol en dan in de Garmin even globaal een route invoeren. Het begint nog niet zo heel bijzonder, maar de omgeving wordt steeds mooier en heuvelachtiger, prima rijden. In het dopje Höxter zie ik een bord naar een camping. Ik zit nog niet in de Harz, maar ik vind het voor vandaag wel mooi geweest. Het is 18:15 uur, en ik begin alvast met het goede voornemen deze vakantie wat minder lang te rijden en ook af en toe wat eerder te stoppen om nog wat van de omgeving te zien. De camping ligt aan de rand van het dorp, dus daar kan ik vanavond nog even naartoe wandelen.
Ik krijg een wat krap plekje tegenover de receptie aangewezen, maar het is maar voor één nacht dus het maakt ook weinig uit. In het laatste avondzonnetje zet ik de tent op, in het campingwinkeltje haal ik nog wat te drinken voor vanavond en bestel ik gelijk broodjes voor morgenochtend. De camping ligt langs de rivier de Weser, maar alleen vanaf de buitenste plekken kan je de rivier ook echt zien, dus ik loop er even naartoe. Het is best mooi hier, de rivier stroomt nog flink door. Na een klein rondje over de camping ga ik eten, gewoon een zak pasta opwarmen, niks mis mee. Na het eten loop ik even naar het dorpje. Het is even wennen dat het alweer laat in het seizoen is, want het is nog geen 8 uur en de zon begint al onder te gaan. Na een paar honderd meter langs de rivier te hebben gelopen kom ik in het dorp. Op een terrasje bij een Italiaanse ijsbar neem ik eerst een espresso, en daarna natuurlijk een Italiaans schepijsje. Ik kijk nog even rond en loop dan weer terug naar de camping. Jammer dat er 50 cent in de douche moet, maar het sanitair is verder prima, netjes en schoon, dus het is wel best zo. Ik ga redelijk op tijd slapen, morgen wil ik wel wat kilometers gaan maken.
Zondag 2 september, dag 2: 504 km (Totaal 924)
Ik heb de wekker om 7 uur, dan ben ik hopelijk een beetje op tijd weg. Ik ga me niet haasten, maar het moet ook niet al te laat gaan worden. Het is strak blauw en de zon begint al op te komen. Alles is wel zeiknat van de condens, want er staat totaal geen wind en het was erg vochtig vannacht, maar dat komt ook wel weer goed. Ik pak alvast de eerste spullen in, en om 8 uur kan ik mijn broodjes ophalen. Na een lekker ontbijtje met prima broodjes pak ik de rest van de spullen en ben ik om 08:50 uur klaar om te gaan. Voor mijn doen behoorlijk vroeg.
Ik rij eerst binnendoor richting de Harz. Ik ben er nooit geweest en heb me zoals gewoonlijk weer niet echt voorbereid, dus ik doe maar wat en als ik iets zie wat me interessant lijkt ga ik even kijken. Zo kom ik uit bij de Hahnenklee, een dorpje met een houten staafkerk. Leuk om even te zien, maar het gehalte bejaarden is me iets te groot. Even verderop in Goslar stop ik bij een restaurantje op een berg met uitzicht op de stad. Koffie met gebak op het terras, en daarna snel weer door. Het is wel leuk rijden in de Harz, hier moet ik maar eens wat meer tijd door uittrekken. Het is niet te ver van huis, dus dat komt wel een andere keer.
Na een korte stop bij het bezoekerscentrum in Altenau stap ik weer op, want het is wel de bedoeling dat ik nog ergens kom vandaag. De Harz was slechts een tussenstop en niet de bestemming, dus ik ga weer verder. Ik laat de Harz weer langzaam achter me, en hoewel ik het na de stralende start van de dag niet had verwacht is het bewolkt geworden en begint het zelfs te regenen. Ik kijk het even aan, maar besluit al snel mijn regenpak aan te trekken. Dat blijkt achteraf een goed idee te zijn geweest, want het blijft niet bij een paar spatjes. Ik moet nog lunchen en ik heb broodjes bij me, maar omdat het inmiddels flink regent moet ik daar wel een droog plekje voor hebben. Dat wordt uiteindelijk onder de overkapping van een dichte supermarkt in Alsleben langs de rivier de Saale. Niet echt idyllisch, maar wel droog.
Om na een flink stuk binnendoor toch nog wat kilometers te kunnen maken ga ik na het eten meteen de snelweg op. Schiet veel meer op, en anders zit ik toch alleen maar moeilijk te doen om een aantal grote steden voorbij te komen. Bovendien is het weer nog steeds ruk, dus dan is er ook weinig aan om binnendoor te rijden. Even een paar uurtjes de blik op oneindig op de snelweg, maar dan schiet je ook wel lekker op. Via de 14 ga ik langs Leipzig richting Dresden, en vervolgens door richting de Poolse grens. Na een uurtje of 2 regen wordt het gelukkig weer droog, en langzaam begint het ook weer een beetje op te klaren. Ik begin me alvast een beetje te oriënteren op een camping, maar ik zie in de POI’s van Archies campings dat er de eerste 100 kilometer over de Poolse grens weinig campings zijn. Vlakbij de grens, in Görlitz zie ik wel iets, maar ik kom er niet helemaal uit of dit nou een camping is of alleen een camperplaats. Voor de zekerheid kies ik er dan maar voor om nog iets eerder te stoppen, in Bautzen, ongeveer 50 kilometer voor de grens.
De camping in Bautzen is prima, vlak langs de snelweg maar net ver genoeg om er geen last van te hebben. Het sanitair is zo schoon dat je er van de grond kan eten en de kampeerplekken zijn erg ruim. Broodjes besteld en de tent opgezet, en zowaar komt de zon nog even door. Net zo min als ik vanochtend had verwacht dat ik in de regen terecht zou komen, had ik vanmiddag in de regen gedacht dat ik nog in de zon zou eindigen vandaag. Na het eten loop ik nog een stukje naar het naastgelegen stuwmeer, maar door de hitte en droogte van deze zomer staat het water erg laag. De normaal drijvende steiger ligt op de grond en zelfs dan is het nog zeker een meter of 20 verder voordat je bij de waterlijn komt. Het is alweer snel donker, dus ik heb het wel gezien hier. In de gezamenlijke zitruimte op de camping maak ik even mijn verslagje en de route voor morgen, en ga daarna douchen. De weersvoorspelling is goed, dus we zullen het zien.
Maandag 3 september, dag 3: 576 km (Totaal 1400)
Ik heb de wekker weer om 7 uur. Alles is gehuld in een dichte mist en de tent is weer drijfnat. Ik doe alvast wat voorwerk, en kan om 8 uur de broodjes ophalen. Al snel trekt de mist op en komt de zon door. Dat gaat de tent niet drogen, maar die staat vanavond toch weer. Om 09:10 uur ben ik klaar voor vertrek. Iets later dan gisteren, maar alsnog geen slechte score. Eerst nog even de tank vol en wat boodschappen doen, en dan kunnen we weer op pad.
Ik heb nog ruim 550 kilometer te gaan voor ik in Krakau ben, dus ik besluit wederom wat snelweg te pakken. Eigenlijk niks voor mij, maar het schiet wel lekker op. Na een kilometer of 50 steek ik de grens met Polen over. Hoewel ik nog steeds op een doorgaande snelweg zit is het extreem rustig op de weg. Ik begin me af en toe zelfs af te vragen of ik niet per ongeluk een afgesloten snelweg opgereden ben, want zowel voor als achter me zie ik helemaal niemand anders rijden. Naarmate ik de stad Wroclaw (Of Breslau op z'n Duits) nader begint het wat drukker te worden. Hier gaat de snelweg over in een tolweg, dus ik ga er vanaf want contant Pools geld heb ik nog niet. De eerste 200km voor vandaag zitten er op.
Meteen nadat ik de snelweg heb verlaten stuur ik een zandpad tussen de weilanden in. Even uit de drukte een mooi plekje zoeken om wat te eten. Brood en beleg heb ik bij me, zonnetje schijnt, meer heb ik niet nodig. Na het eten ga ik verder binnendoor. Het gaat prima, de wegen zijn niet slecht en ik rij aardig door, maar echt boeiend is de omgeving ook niet echt te noemen. Na een paar uur rijden kom ik in een dorpje langs een pinautomaat en ga ik eerst maar even wat Zloty’s pinnen. Niet teveel want het meeste is vast wel met pin te betalen, maar een beetje contant achter de hand is wel handig. Met omgerekend iets meer dan 100 euro aan Zloty’s moet ik de komende dagen wel door kunnen komen.
Ondertussen ben ik in een vrij drukke omgeving terecht gekomen. Ik rij eigenlijk alleen nog maar door dorpen en steden waar het stikt van de verkeerslichten. Het schiet totaal niet op, en met een temperatuur die intussen is opgelopen tot 27 graden begint de lol er wel een beetje af te raken. De laatste 140 kilometer van vandaag besluit ik weer via de snelweg af te leggen. Binnendoor rijden is leuk, maar dan moet de omgeving ook wel een beetje meewerken. Ik moet een aantal keer stoppen om tol te betalen. De eerste keer maar liefst 1,90 Zloty, omgerekend iets van 50 cent. De mevrouw in het hokje is er niet echt blij mee dat ik met een briefje van 100 betaal, maar ik heb nou eenmaal niks anders. Voordeel is dat ik daarna dan wel weer kleingeld genoeg heb
Ik moet nog 2x stoppen voor het betalen van 5 Zloty, stelt allemaal niks voor, bij elkaar nog geen 3 euro en het schiet een stuk meer op. Bij een tankstation stop ik nog voor een bakkie en een ijsje, voor ik me opmaak voor de laatste etappe.Om 17:00 uur kom ik aan op camping Smok aan de rand van Krakau. Geinig dat de tripteller op de Garmin exact 1400.0km aangeeft, op de tiende nauwkeurig. Omdat ik hier 3 nachten wil blijven staan zoek ik iets nauwkeuriger naar een mooi plekje, in ieder geval niet al te laag want volgens het weerbericht gaat de er de komende dagen wel wat water naar beneden komen. Voorlopig schijnt de zon gelukkig nog volop, en is de natte tent in een paar minuten alweer droog. Regenpak is nog nat van gister, dus kan ook mooi even drogen.
Na het eten loop ik nog even naar een supermarkt een kilometer verderop. Volgens het meisje van de receptie was het veel te ver om te lopen, maar ik ben er met 15 minuten wandelen. Omdat ik een paar dagen blijf staan kan ik wat meer spullen inslaan, zonder dat ik hoef op te letten of ik het allemaal wel mee krijg op de motor. Terug op de camping is het inmiddels donker en moet ik voor het werk nog even wat dingen op de mail zetten. Daar ga ik geen gewoonte van maken, maar dit moest nog even af. Daarna kan de telefoon van de zaak uit voor de rest van de vakantie. Na een lekker warme douche ga ik om 22:30 uur slapen. Morgen ga ik Auschwitz bezoeken, en volgens mijn ticket moet ik er om 08:00 uur zijn. Ik weet niet precies of mijn reservering tot een bepaalde tijd geldig is, dus ik probeer er maar op tijd te zijn. Het is nog een uurtje rijden vanaf de camping, dus weinig tijd voor relaxen morgenochtend, de wekker staat op 6 uur.
Dinsdag 4 september, dag 4: 125km, totaal 1525
Vannacht wat onweer en regen, maar als om 6 uur de wekker gaat is het gelukkig droog. Ontbijten en spullen pakken, en om 7 uur ben ik klaar voor vertrek. De camping is nog in diepe rust, en omdat ik me kan voorstellen dat de rest van de aanwezigen op dit tijdstip nog niet echt zit te wachten op een ploffende eencilinder met Leovince’s duw ik de motor maar even het veld af. Bij de uitgang van de camping blijkt het hek nog dicht te zitten. Ondanks dat het volgens de informatiefolder om 6 uur open zou moeten gaan is alles nog dicht en er is niemand aanwezig. Het loophekje is erg smal, en de haakse bocht die voor zit maakt het ook niet makkelijk om de motor er door te krijgen, maar ik ga het proberen. Koffers eraf, en na een hoop gekloot, zweetdruppels en nog een paar extra gebruikssporen op de motor ben ik het loophek door. Het had geen centimeter smaller moeten zijn.
Na dit oponthoud kan ik dan eindelijk op weg naar Oświeçim, want dat is hoe Auschwitz in het Pools heet. Het is 60 kilometer rijden, maar via drukke binnenwegen kost het me een uur. Het is druk, ochtendspits, en omdat er in deze regio weinig snelwegen zijn moet al het verkeer over de binnenwegen. Veel vrachtverkeer wat dwars door de dorpen moet, dus ik heb wel eens leuker gereden. Uiteindelijk ben ik om 08:15 uur bij Auschwitz 1, waar ook het museum is.
Om te beginnen een kleine introductie voor wie niet op de hoogte is van de situatie: Auschwitz bestond uit 3 hoofdkampen, en talloze kleinere subkampen. Het oorspronkelijke basiskamp is Auschwitz 1. Destijds lag dit aan de rand van de stad, inmiddels is het door uitbreiding van de stad redelijk ingebouwd. Op deze locatie bevindt zich het museum, verdeeld over de vele stenen barakken op het terrein. Op deze locatie vind je ook de welbekende toegangspoort. Op ongeveer 2 kilometer afstand van het basiskamp vind je de locatie Auschwitz 2 Birkenau. Dit is de grootste locatie, en ook de plek waar de massavernietigingen plaatsvonden. Auschwitz 3 Monowitz was het werkkamp, maar hiervan is tegenwoordig niet veel meer van terug te vinden. Ik zal zowel Auschwitz 1 als 2 bezoeken. Voor het museum in Auschwitz 1 is nodig om te reserveren (het is wel gratis), Auschwitz 2 is zonder reservering vrij te bezoeken. Omdat ik niet bij de massa respectloze selfie makende toeristen wil horen heb ik zelf besloten geen foto’s van binnen de kampen te maken. Op deze manier kan ik alle indrukken ook op me laten inwerken zonder dat ik de hele tijd foto’s aan het maken ben. Van deze dag dus geen foto’s, behalve van de gedenkplaat, en wie het niet kan of wil lezen, sla gerust over.
Mijn reservering is geldig vanaf 8 uur, maar ik kan nergens vinden of dit tot een bepaalde tijd geldig is. De terreinen zijn groot, dus om niet de hele dag in motorpak te hoeven lopen heb ik wat makkelijkere kleding bij me. Nadat ik me even heb omgekleed en alle motorkleding in de koffers heb gepropt sluit ik aan in de rij. Als ik om 08:35 aan de beurt ben blijkt dat de reservering maar een half uur geldig is, en nu dus 5 minuten verlopen. Handig als ze dat er even opgezet hadden… Na wat omzwervingen en een nieuw ticket kan ik even later dan toch naar binnen.
Al direct als je binnenkomt ga je de bekende en indrukwekkende Arbeit macht Frei-poort door. Voor zover je er op deze locatie kunt over kunt spreken ziet Auschwitz 1 er nog redelijk beschaafd uit. De barakken zijn van steen en in goede staat. In de meeste barakken zijn tentoonstellingen en exposities. Natuurlijk veel foto’s, maar ook afgenomen spullen en bezittingen. Ook hebben de meeste landen van waaruit slachtoffers kwamen een eigen barak met een expositie die door het land zelf is samengesteld. Zo ook een barak met museum van Nederland.
Het is indrukwekkend om op de plek te zijn waar je al zoveel over gehoord en gelezen hebt. In een van de barakken staat een lange rij met gevangen gekleed in de bekende streepjesuniformen. Poppen natuurlijk, maar daardoor niet minder indrukwekkend. Ik word er wel even stil van. Helaas worden de indrukken voor mij wel een beetje overschaduwd door de enorme groepen bezoekers. Busladingen vol lopen met gids door het kamp. Ik heb besloten om geen bezoek met gids te doen, omdat ik op mijn eigen tempo rond wil kunnen kijken. Nu ik dit zie ben ik daar helemaal blij mee. Het raast bijna over het terrein. Stoppen, verhaaltje, foto’s maken zodat je thuis kan bekijken wat je had kunnen zien, en daarna gelijk weer door. Niks voor mij. Ook verbaas ik me werkelijk over mensen die overal selfies staan te maken, als trofee en trots dat je op deze plek bent geweest. Het zal wel aan mij liggen, ik word oud denk ik.
Helaas begint het al snel nadat ik binnen ben te regenen. Niet zo heel erg, want je loopt eigenlijk continue van de ene barak naar de andere, waarbij je maar kort buiten bent. Nadeel is wel dat de gidsen van alle begeleide groepen hun praatje binnen in de barakken houden, waardoor het erg druk is. Een gang van amper een meter breed, waar groepen van meer dan 40 personen in staan te wachten. Er is bijna niet doorheen te komen, waardoor ik sommige barakken maar oversla en later nog een keer probeer. Het is echt te druk, eigenlijk te gek voor woorden. Goed om te zien dat dit niet vergeten wordt, maar wat mij betreft mag er best een maximum aan het aantal bezoekers gesteld worden. Voor mij geeft dit toch wel een beetje een negatief beeld, precies waar ik bang voor was.
Om omstreeks half 1 ben ik klaar in het kamp, en ga ik weer richting de motor. De regen begint minder te worden, en verderop wordt de lucht zelfs wat lichter. Ik besluit eerst even wat te gaan eten in een van de naastgelegen restaurants, in de hoop dat het daarna helemaal droog is. Het is precies lunchtijd dus het is druk, maar gelukkig schiet het wel redelijk op. Ik kies voor iets wat volgens de kaart traditioneel Pools is en waarvan ik niet meer weet hoe het heet, maar het smaakte prima.
Na het eten is het inderdaad gelukkig droog geworden. Het is maar een kilometer of 2 naar het volgende kamp, Auschwitz Birkenau. Normaal doe ik het nooit, maar dit kleine stukje kan ook wel even zonder motorpak, anders ben ik langer bezig met omkleden dan met rijden. Ik parkeer de motor bij een nieuw bezoekerscentrum met bewaakte parkeerplaats, waarna je nog een paar honderd meter moet lopen naar het kamp.
Het hoofdgebouw, met de poort waardoor de treinen het kamp in kwamen rijden staat er nog. Door de poort van het hoofdgebouw kom je het kamp binnen. Het kamp is enorm, niet te bevatten zo groot. Op een aantal barakken na is vrijwel alles weg, maar de funderingen en alle hekken en omheiningen staan er nog waardoor je een goed beeld krijgt van de omvang van het kamp. Ik neem uitgebreid de tijd en loop half in gedachten verzonken rond. Het is gewoon niet te bevatten wat hier is gebeurd. Ondanks de vele boeken en documentaires die ik heb gezien en gelezen blijft het gewoon onmogelijk om je in te beelden wat voor gruwelijkheden zich hier hebben afgespeeld, en misschien is dat maar goed ook. Ondanks dat er van dit kamp veel minder over is dan van Auschwitz 1, vind ik dit veel indrukwekkender, vooral door de omvang. Ook vanwege de omvang spreiden de bezoekers zich veel meer uit, dus van de drukte heb ik geen last meer.
Via de plattegrond waar ik bij de ingang even een foto van gemaakt heb kan ik zien waar ik precies loop. Mannenkamp, vrouwenkamp, zigeuners, Hongaren, zieken en nog veel meer, allemaal in afzonderlijke kampen. Nu loop je overal vrij doorheen, maar alleen dat was destijds al onmogelijk. Het spoor en het perron waar te treinen uitgeladen werden, een deel ging naar het Saunacomplex waar hun bezittingen werden afgenomen, ze werden ontsmet, geschoren en gewassen, getatoeëerd en ze hun kampkleding kregen waarna ze in een van de delen van het kamp werden ondergebracht. Het andere deel werd direct naar de gaskamers geleid. Het saunacomplex staat er nog, de gaskamers zijn opgeblazen en niet meer dan bergen puin. Toch is het door de fundamenten nog duidelijk herkenbaar hoe het eruit gezien moet hebben. Het is echt onvoorstelbaar. Achter op het terrein, tussen twee voormalige gaskamers een groot monument. Rondom de crematoria meerdere asheuvels en plekken waar de lichamen in de open lucht werden verbrand. Het is echt niet te bevatten allemaal.
Het is drukkend warm, en intussen is de lucht zwaar betrokken en hoor ik in de verte al een onweersbui aankomen. Het kamp is enorm en er is nergens enige beschutting. Ondanks dat ik nog niet klaar ben loop ik toch alvast terug naar de ingang, want dit kon wel eens een zware zomerse onweersbui gaan worden. Omdat ik helemaal achter in het kamp sta moet ik een flink stuk lopen, en al snel kom ik er achter dat ik het niet droog ga redden. De eerste dikke druppels vallen en gaan al snel over in een enorme stortbui, met windstoten en een gigantisch onweer. Niet echt fijne omstandigheden om op een open vlakte te lopen. Van alle kanten komen grote groepen bezoekers naar de uitgang rennen, velen hebben geen jas of paraplu dus zijn totaal doorweekt. Ik heb gelukkig nog een jas dus ik hou het vergeleken bij de rest nog redelijk droog. Eenmaal onder de hoofdpoort sta ik droog, maar ik ben niet de enige. Als haringen in een ton staan we te schuilen. Een vloedgolf van water komt vanaf de toegangsweg en stroomt precies onder de poort door. Ik heb gelukkig bergschoenen aan, maar iedereen met sportschoenen is er in een waterstroom van zeker 10 centimeter diep iets minder goed aan toe.
Als de regen wat afneemt ga ik terug naar de motor. Ik ben eigenlijk nog niet helemaal klaar, maar het is inmiddels al half 7, en het kamp sluit om 7 uur. Teruggaan heeft weinig nut meer. Ik haal al mijn spullen uit de koffers en onder de overkapping van het bezoekerscentrum kan ik me droog omkleden. De laatste groepen wachten doorweekt op de bussen die ze weer komen ophalen en de rust keert terug in het kamp.
Na nog een klein rondje door de omgeving ga ik terug naar de camping. Het is inmiddels donker maar zo goed als droog, hoewel het over natte en onverlichte wegen nog steeds niet echt prettig rijden is. Vlak voor ik aankom begint het weer te regenen, en eenmaal terug pak ik snel mijn spullen en ga in de overdekte zitruimte van de camping zitten. Ik hang mijn natte zooi een beetje uit, maar als de regen weer overgaat in een enorme stortbui houdt het dak het ook niet meer. Aan alle kanten komt het water er doorheen. Zeker 1,5 uur lang blijft het storten van de lucht. Het water golft over de paden en het veld staat helemaal blank. Ik hoop maar dat de tent het houdt.
De enige plek waar het nog wel droog is, is het toiletgebouw. Daar probeer ik de meeste spullen alsnog even uit te hangen. Echt drogen zal het niet, maar anders zit ik met al die drijfnatte zooi in de tent. Nadat ik nog even heb gedoucht blijkt het droog te zijn. Het is wat vochtig in en onder de tent, maar binnen is alles gelukkig nog droog. Doodmoe van alle indrukken kruip ik mijn slaapzak in, wat een dag vandaag. Morgen hopelijk een wat vrolijker dag.
Laatst bewerkt:
![:]](/styles/motor-forum/smilies/crossy.gif "Crossy :]")
